Moldova: O se laasaga iloga i le faʻaleleia atili o faʻalavelave faʻalavelave
Moldova Auai i le EU Civil Protection Mechanism: Faʻamalosia Europa Faʻalavelave Tali
I se faʻagasolo faʻasolopito i le faʻaleleia atili o le malosi o le tali atu i faʻalavelave faʻafuaseʻi a Europa, ua auai aloaia ai Moldova i le EU. Puipuiga o Tagata Fa'ainisinia. O le sainia o le Maliega i le va o le Iuni a Europa ma Moldova o loʻo faʻailogaina ai se laasaga taua i luma i le faʻamalosia o faʻalavelave faʻalavelave faʻalavelave i totonu o le itulagi. O lenei taumafaiga felagolagomaʻi, faʻamalosia e le galulue faʻatasi ma le lotogatasi, ua sauni e toe faʻaleleia le laufanua o faʻalavelave tali atu e le gata mo Moldova ae faʻapea foʻi mo Europa atoa.
O le Maliega, sainia i le taimi o se asiasiga taua a Janez Lenarčič, le Komesina mo le Faʻafoega o Faʻalavelave, i Chișinău, o loʻo faʻaalia ai le tautinoga a Moldova i le EU o faʻalavelave faʻalavelave faʻalavelave faʻalavelave. Na faaalia e le Komesina o Lenarčič lona mitamita i le taliaina o Moldova i totonu o le lafu a Europa laveai. Na ia faamalo atu ia Moldova mo lona maufetuuna'i ma le lagolago i tagata sulufai a Iukureini i le taimi o osofaiga sauā a Rusia i Ukraine. O lenei gaioiga o le lotogatasi e le gata o loʻo faʻataʻitaʻia ai mataupu faavae o le EU Civil Protection Mechanism ae faʻamamafa ai foi le taua o le tuʻufaʻatasia i taimi o faʻalavelave.
O le EU Civil Protection Mechanism o loʻo galue i luga o mataupu faavae o le galulue faʻatasi ma le lotogatasi, e mafai ai e setete sui ma atunuu auai ona faʻalautele fesoasoani i le tasi ma le isi pe a oʻo mai faʻalavelave. Ua uma ona selesele e Moldova le aoga o lenei masini ina ua feagai ma se faʻalavelave faʻalavelave tele ona o le feteenaiga i Ukraine. O le tali a le EU e aofia ai le tuʻuina atu o afi eletise i falemaʻi i Moldovan ma tuʻuina atu le tele o fesoasoani agaalofa e tusa ma le € 48 miliona, faʻamaonia le tautinoga a le EU e fesoasoani i ana paaga i taimi o manaʻoga.
I le avea ai o se sui atoatoa o le EU Civil Protection Mechanism, ua sauni Moldova e le gata ina maua le lagolago vave ae o le ofoina atu foi o fesoasoani i atunuu o loʻo tauivi ma faʻalavelave faʻaleagaina e tagata poʻo faʻalavelave faʻalenatura. O lenei sootaga fa'atusa e fa'amalosia ai le tali atu i fa'alavelave fa'afuase'i a Europa, fa'aleleia atili le fa'amaopoopo ma fa'ateleina le maufetuuna'i.
tua
O le EU Civil Protection Mechanism, na faavaeina i le 2001, e taumafai e faʻaleleia le galulue faʻatasi i le va o sui o le EU ma atunuu o loʻo auai i le puipuiga lautele, faʻamalosia le puipuia, sauniuni, ma le tali atu i faʻalavelave faʻafuaseʻi. Pe a lofitūina e se fa'alavelave le malosi o se atunu'u, e mafai ona talosagaina se fesoasoani e ala i le Mechanism, fa'atasi ai ma le Komisi Europa o lo'o faia se sao taua i le fa'amaopoopoina o taumafaiga e tali atu i fa'alavelave.
Talu mai lona amataga, o le EU Civil Protection Mechanism ua tali atu i le 700 maofa talosaga mo fesoasoani, i totonu ma fafo atu o le EU. Ua fa'amaonia le avea o se laina ola i taimi o fa'alavelave, e fa'aalia ai le malosi o le lotogatasi i le fa'afetaia'ia o fa'alavelave.
Le Malaga a Moldova: Talu mai le amataga o le taua o le osofaʻiga a Rusia faasaga i Ukraine, ua faia e Moldova se sao taua i le saunia o le sulufaiga i le silia ma le 700,000 tagata Ukrainian. I le taimi nei, o loʻo faʻafeiloaʻi e le atunuʻu le silia ma le 100,000 tagata sulufaʻi mai Ukrainian oe na sailia le saogalemu i totonu o ona tuaoi. I le tali atu i lenei faʻalavelave alofa, 18 setete o le EU ma Nouei na ofoina atu fesoasoani faʻapitoa i Moldova e ala i le EU Civil Protection Mechanism. O lenei fesoasoani e aofia ai mea e nonofo ai, fesoasoani faafomai, sapalai o meaai, ma punaoa malosi, e faʻaalia ai le aʻafiaga o le Mechanism i nuʻu ua afaina.
O le lagolago a le EU e sili atu nai lo fesoasoani faaletino. Ua fa'atūina e le Komisi foma'i meafaigaluega mai fa'amaumauga fa'afoma'i rescEU o lo'o i Siamani, Hanikeri, ma Netherlands, e fa'amalosia atili ai le taua o le sauniuni ma le felagolagoma'i i le tali atu i fa'alavelave.
E le gata i lea, ua tuʻuina atu e le EU le € 48 miliona i fesoasoani agaalofa i Moldova, e faʻatatau i le lagolagoina o tagata sulufaʻi vaivai mai Iukureini, o aiga i le lotoifale e talimalo ia i latou, ma tagatanuu Moldovan o loʻo manaʻomia. O lenei fa'atupega o lo'o fa'aalia ai le le maluelue o le EU i le fa'aitiitia o mafatiaga ma le fa'atupuina o le maufetuuna'i pe a feagai ma fa'alavelave.
I le faaiuga, o le tuʻufaʻatasia o Moldova i le EU Civil Protection Mechanism o se mea taua tele e faʻamaonia ai le malosi o le lotogatasi ma le galulue faʻatasi i le faʻatalanoaina o faʻalavelave. O lenei taumafaiga felagolagoma'i e le gata ina manuia ai Moldova ae fa'amalosia ai le tautinoga a Europa e tutu fa'atasi i taimi faigata. Faatasi ai ma le lagolago faifaipea a le Mechanism ma le tuuto atu o ona sui auai ma atunuu o loʻo auai, o le Iuni a Europa o loʻo tumau pea le saunia lelei e tali lelei atu i faʻalavelave faʻafuaseʻi i le lumanaʻi, faʻaleleia se konetineta saogalemu ma sili atu ona gafatia mo tagata uma. O le faigamalaga a Moldova i lenei fesoʻotaʻiga taua o se molimau i le agaga tumau o le lotogatasi lea e faʻamatalaina ai le Iuni a Europa.