DNA: le mole na suia ai le biology

Ose Malaga i le Maua o le Ola

O le mauaina o le fausaga o DNA tu o se tasi o taimi sili ona taua i le talafaasolopito o le faasaienisi, faailoga le amataga o se vaitau fou i le malamalama i le olaga i le tulaga mole. A o James Watson ma Francis Crick e masani ona taʻua i le faʻamalamalamaina o le fausaga faʻalua o le DNA i le 1953, e taua le iloa o le sao taua o le DNA. Rosalini Elsie Franklin, o ana suʻesuʻega sa taua tele i lenei mauaina.

Rosalind Elsie Franklin: O se Paionia ua Faagaloina

Rosalind franklin, o se saienitisi Peretania atamai, sa faia se sao taua i le malamalama i le fausaga o le DNA e ala i lana galuega paionia ma X-ray crystallography. Na maua e Franklin ata auiliili o DNA, aemaise lava le lauiloa Ata 51, lea na faaalia manino ai le foliga helix lua. Ae ui i lea, o lona sao e leʻi faʻaalia atoatoa i lona olaga, ma na o se taimi mulimuli ane na amata ai e le sosaiete faʻasaienisi ona faʻamanatuina lana matafaioi taua i lenei sailiga taua.

Le Fauga o le DNA: Le Tulafono o le Ola

DNA, poʻo deoxyribonucleic acid, o se mole lavelave lea e iai le fa'atonuga fa'ale-aganu'u e manaʻomia mo le atinaʻeina, galue, ma le toe gaosia o meaola ola uma ma le tele o siama. O lona fausaga o le lua helix, na maua e James Watson, Francis Crick, ma, faafetai i le sao taua a Rosalind Franklin, ua avea ma se tasi o faailoga sili ona iloagofie i le faasaienisi.

O lenei fausaga lua helix e aofia ai e lua manoa uumi fa'ata'amilomilo le tasi i le isi, e pei o se fa'asitepu ta'amilomilo. O sitepu ta'itasi o le fa'asitepu e fau e taitoalua o fa'avae nitrogen, e fusia fa'atasi i fa'amauga hydrogen. O faavae nitrogen e adenine (A), thymine (T), sitisone (C), ma guanine (G), ma o le fa'asologa o lo'o tutupu i luga o le manoa DNA o lo'o fa'atusalia ai le fa'asologa o le tino.

O filifili DNA e iai sugars (deoxyribose) ma vaega phosphate, fa'atasi ai ma fa'avae nitrogen e fa'asolo mai le suka e pei o fa'a'oga o se apefai. O lenei fausaga e mafai ai e le DNA ona toe faia ma faʻasalalau faʻamatalaga faʻavae mai le tasi sela i le isi ma mai le tasi augatupulaga i le isi. I le taimi o le toe faia o le DNA, e matala le helix e lua, ma avea ma fa'ata'ita'iga mo le tu'ufa'atasiga o se fusi fa'aopoopo fou, ma fa'amautinoa e maua e sela teine ​​ta'itasi se kopi sa'o o le DNA.

O le fa'asologa o fa'avae i le DNA e iloa ai le fa'asologa o amino acids i polotini, o molela'au ia e fa'atino galuega sili ona taua i sela. E ala i le fa'agasologa o le fa'aliliuga, o fa'amatalaga fa'atupu o lo'o i totonu o le DNA e kopiina i totonu avefeau RNA (mRNA), ona faaliliuina lea i polotini i ribosomes o le sela, e mulimuli i le genetic code.

Le A'afiaga o le Su'esu'ega i Saienisi Fa'aonaponei

O le mauaina o le fausaga lua helix o DNA ua saunia ai le auala mo le alualu i luma fou i le fanua o molelaʻau olaola, kenera, ma vailaau. Ua maua ai le fa'avae mo le malamalama pe fa'afefea ona tu'uina atu fa'amatalaga fa'aletagata ma pe fa'afefea ona tupu suiga e ta'ita'i atu ai i fa'ama'i. O lenei malamalama ua faʻamalosia ai le atinaʻeina o auala fou faʻamaonia, togafitiga, ma e oʻo lava fa'aogaina o kenera, fa'afouina fa'afoma'i ma biotechnology.

I tua atu o le Su'esu'ega: Le Talatuu o Su'esu'ega Fa'asoa

O le tala o le mauaina o le DNA o se faamanatu o le natura galulue faatasi o le faasaienisi, lea e faia ai se sao taua i le alualu i luma o le poto faaletagata, o so o se sao, tusa lava pe taula'i pe leai. Rosalind Franklin, faatasi ai ma lona tuuto ma le galue malosi, ua tuua ai se talatuu tumau e sili atu nai lo lona uluai iloaina. I aso nei, o lana tala e faʻaosofia ai tupulaga fou o saienitisi, faʻamamafaina le taua o le faʻamaoni, tuʻinanau, ma le faʻaaloalogia talafeagai i le matata faasaienisi.

I le faaiuga, o le mauaina o le fausaga o le DNA o se galuega sili ona lelei o le galulue faatasi ma le atamai o le tagata lava ia, faatasi ai ma Watson, Crick, ma aemaise lava Franklin, o loʻo faʻaalia faʻatasi mea lilo o le mole o le ola. O lo latou talatuu o loʻo faʻaauau pea ona aʻafia le saienisi, tatala avanoa e le gata mo le lumanaʻi o suʻesuʻega faʻatupu kenera ma vailaʻau.

punaoa

E mafai foi ona e fiafia i ai