Acute lymphocytic leukaemia is a cancer that affects a particular type of white blood cell, the lymphocyte. Lymphocytes fight infections and are produced by the bone marrow, which normally generates enough of them for the body's needs

Lösemi, genel bakış

By Cristiano Antonino On Mayıs 26, 2023

Lösemi, kendisini oluşturan hücrelerin kontrolsüz çoğalmasından kaynaklanan bir kan kanseridir.

Sıklıkla kök hücreleri, yani farklılaşarak beyaz kan hücreleri, kırmızı kan hücreleri ve trombositler oluşturan olgunlaşmamış hücreleri etkiler.

Kan kök hücreleri, yassı kemiklerin (pelvis, kafatası, sternum, kaburgalar, omurlar ve kürek kemiği) ve uzun kemiklerin (femur ve humerus) kemik iliğinde bulunur.

Kök hücreler iki farklı ortak progenitöre farklılaşabilir: miyeloid veya lenfoid

Fizyolojik olarak, miyeloid soy hücreleri oluşturur beyaz kan hücreleri (lenfositler hariç), kırmızı kan hücreleri ve trombositler, lenfoid soy hücreleri ise lenfositlere dönüşür.

Bazı durumlarda, bir kök hücre olgunlaşma sürecini daha erken kesintiye uğratabilir ve kontrolsüz bir şekilde çoğalmaya başlayabilir.

Bu olduğunda, orijinal hücrenin kopyaları kanı, lenf düğümlerini, dalağı ve karaciğeri istila ederek lösemiye neden olur.

Lösemi: bu nedir?

Lösemi, kan hücrelerini etkileyen, vücudun hematopoietik dokularını, özellikle kemik iliğini ve lenfatik sistemi etkileyen bir tümördür (neoplazma).

Lösemi terimi iki Yunanca kelimenin birleşmesinden türemiştir: "beyaz" anlamına gelen "leukos" ve "kan" anlamına gelen "aima".

"Beyaz kan", lökositlerin (beyaz kan hücreleri) değişmesine neden olan lösemilerin çoğunun özelliğini gösterir.

İlgili hücrelerin tipine ve klinik özelliklerine bağlı olarak lösemiler miyeloid, lenfoid, akut veya kronik olarak sınıflandırılabilir.

Löseminin kaynaklandığı hücrenin tam olarak tanımlanması, doğru bir tedavi oluşturmak ve prognozu belirlemek için gereklidir.

Lösemi: sınıflandırma ve türleri

Tümör sürecinde yer alan hücrelerin tipine göre sınıflandırılan çeşitli lösemi türleri vardır, aynı zamanda hastalığın seyrine, lösemi hücrelerinin ulaştığı semptomlara ve olgunlaşmaya da göre sınıflandırılır.

Klinik eğilimi göz önünde bulundurursak, genellikle ciddi bir prognoz ve hızlı bir seyir gösteren akut lösemi ve ilaç tedavisi ile kontrol altına alınabilen, ilerleyici ve yavaş seyreden kronik lösemi olarak bir alt bölüm buluruz.

Diğer bir ayrım tümörün köken aldığı hücreler dikkate alınarak yapılabilir.

Hastalık lenfositleri veya lenfoid soyun hücrelerini etkilediğinde buna lenfoid veya lenfatik lösemi denir.

Malign mutasyon eritrositler, diğer lökositler veya trombositleri içeriyorsa, miyeloid lösemi varlığındadır.

Bu nedenle dört ana lösemi türü vardır: akut lenfositik (veya lenfoblastik), akut miyeloid, kronik lenfositik ve kronik miyeloid.

Akut lösemi

Akut lösemi hızla ilerleyen ve belirtileri erken ortaya çıkan bir hastalıktır.

Olgunlaşmamış hücreler periferik kanda ve kemik iliğinde birikir.

İkincisi artık diğer lökositleri, trombositleri ve eritrositleri üretemez.

Akut lösemi kanaması olan hastalar enfeksiyona duyarlıdır, anemi ve organ infiltrasyonu geliştirir.

Akut lösemi miyeloid veya lenfoblastik olabilir.

Akut miyeloid lösemi (veya AML): Lösemi hücreleri, miyeloid hücre hatlarından kaynaklanır ve kemik iliğinde genişleyerek normal hematopoietik hücrelerin çoğalmasında bir değişikliğe neden olur. Sonuç, kırmızı kan hücrelerinin (anemi), granülositlerin (nötropeni) ve trombositlerin (trombositopeni) üretiminin bozulmasıdır. Patlamalar periferik kanı istila ederek organlara ulaşır.

Akut lenfoid lösemi (veya lenfoblastik – ALL): lenf nodları, kemik iliği ve timustaki lenfopoietik prekürsörlerden kaynaklanan, yüksek agresifliğe sahip klonal bir neoplastik bozukluk ile karakterizedir. Etkilenen hücre zayıf bir şekilde farklılaştığında lenfoblastikten bahsediyoruz. Akut lenfoblastik lösemilerin %80'i B zincirinin proliferasyonlarıdır, %20'si T zinciri öncülerinin tutulumundan kaynaklanır.

Kronik lösemi

Kronik lösemi, akut formun aksine, zaman içinde yavaş ve nispeten stabil bir seyir gösterir.

Patoloji, periferik kan ve kemik iliğinde olgun ve kısmen hala işlevsel hücrelerin ilerleyici birikimi ile karakterize edilir.

Kronik formlarda proliferasyon çok daha az hızlıdır, ancak zamanla daha agresif hale gelir ve kan dolaşımındaki neoplastik klonların progresif artışına ve semptomların kötüleşmesine yol açar.

Kronik lösemili hastaların çoğu asemptomatiktir, diğer durumlarda hastalık ateş, kilo kaybı, sık enfeksiyonlar, genel halsizlik, tromboz, lenfadenopati ve tromboza neden olur.

Kronik lösemi miyeloid veya lenfoblastik olabilir

Kronik miyeloid lösemi (veya KML): pluripotent kök hücrenin dönüşümünden kaynaklanır, ancak bu hücre farklılaşma yeteneğine sahip olmaya devam eder. Kronik miyeloid lösemi, kemik iliği bölgesinde olgun granülosit hücrelerinin çoğalması ve birikmesi ile karakterizedir. Bozukluk genellikle yıllar veya aylar içinde yavaş yavaş gelişir ve ilerler. En nadir görülen lösemi türüdür ve çoğunlukla yetişkinleri etkiler.

Kronik lenfositik lösemi (veya KLL): Bu, kemik iliğinde, periferik kanda, dalakta ve karaciğerde dolaşan küçük lenfositlerin (B) monoklonal çoğalmasıdır. Bu lösemi türü, Batı ülkelerinde en yüksek insidansa sahip olanıdır ve esas olarak 50 yaşın üzerindeki insanları etkiler.

Lösemi: semptomlar

Löseminin belirtileri türüyle ilişkilidir.

Örneğin, kronik lösemi, özellikle erken evrelerde genellikle hiçbir belirti göstermez çünkü lösemi hücreleri diğer hücrelerle sınırlı bir ölçüde etkileşime girer.

Akut lösemide ise semptomlar erken başlar ve hızla kötüleşir.

Lösemi hücrelerinin yerleşimine bağlı olarak farklı belirtiler ortaya çıkabilir.

Örneğin baş ağrısı, yorgunluk, gece terlemeleri, ateş, yorgunluk, eklem ve kemik ağrıları, solgun görünme, kilo kaybı, lenf düğümlerinde veya dalakta büyüme, kanama eğilimi ve gelişen enfeksiyonlar.

Bazı durumlarda lösemi hücreleri sinir sistemine veya mide, akciğerler, böbrekler ve bağırsaklar gibi organlara ulaşarak etkilenen organlarda arızalara neden olabilir.

Lösemi: nedenleri ve korunma

Löseminin nedenleri bugün hala araştırılmaktadır ve kesin olarak tanımlanmamıştır.

Bu nedenle geçerli önleme stratejilerini belirtmek mümkün değildir.

Lösemi nasıl teşhis edilir?

Tıbbi muayene sırasında, karaciğer, dalak veya lenf düğümlerinin boyutunda herhangi bir artışın yanı sıra solgunluk veya kanama gibi müstehcen belirtilerin varlığı değerlendirilecektir.

Yararlı bilgiler kan testlerinden, özellikle kan sayımından ve karaciğer ve böbrek fonksiyon göstergelerinden elde edilebilir.

Löseminin en önemli belirtileri arasında, aslında normla karşılaştırıldığında değişen sayıda kırmızı kan hücresi, beyaz kan hücresi ve trombosit vardır.

Genellikle kan örneklemesine ek olarak, hücrelerin mikroskop altında gözlemlenmesini sağlayan bir “smear” yapılır.

Kanser hücreleri normal hücrelerden farklı bir görünüme sahip olduğundan bu test hastalığın teşhisinde oldukça faydalıdır.

Tam bir teşhis için bir kemik biyopsisi ve genellikle lomber ponksiyon da gereklidir.

Kemik biyopsisi, daha sonra lösemi hücrelerinin varlığını değerlendirmek için bir mikroskop altında analiz edilecek olan kemik iliğinin alınmasını içerir.

Omurga delinmesi, beyin çevresindeki boşluklarda bulunan beyin omurilik sıvısının geri çekilmesi ile karakterize edilir ve belkemiği kablosu.

İlgili Mesajlar

İtalya'da sağlık harcamaları: Hane halkı üzerinde büyüyen bir yük

Nisan 11, 2024

Kuşhane Uyarısı: Virüs Evrimi ile İnsan Riskleri Arasında

Nisan 4, 2024

Endometriozise karşı sarı bir gün

Mar 28, 2024

Pankreas Kanseriyle Mücadelede Umut ve Yenilik

Mar 27, 2024

Aspirasyon, iki bel omuru arasına sokulan bir iğne ile gerçekleşir.

Bu şekilde hastalığın sinir sistemine ulaşıp ulaşmadığını değerlendirmek mümkündür.

Bu kontrollere ek olarak, patolojinin herhangi bir organik tutulumunu değerlendirmek için ultrason, BT ve radyografi yapılması önerilir.

Lösemi: tedavi ve terapiler

Lösemi tedavisi, hastalığın evresi ve kronik ya da akut olup olmadığına bağlıdır.

Hastanın yaşı ve tanının konulduğu an da tedavi olasılığını etkiler.

Lösemi tedavisi, farklı terapilerin kombinasyonundan yararlanır.

Çoğu durumda, kemoterapi bir veya daha fazla ilacın intravenöz veya ağız yoluyla uygulanmasıyla kullanılır.

En modern tedaviler arasında, hastanın bağışıklık sistemini lösemi hücrelerini tanıması ve yok etmesi için uyaranlar vardır.

Diğer yaklaşımlar arasında, kanser hücrelerinin çoğalmasını yavaşlatan interferon kullanımı ve daha yakın zamanlarda, kanser hücrelerini hedef alan ve bunların bağışıklık sistemi tarafından yok edilmesini kolaylaştıran monoklonal antikorların kullanımı yer alır.

Etkili bir tedavi, yüksek doz radyoterapi veya kemoterapi ile ortadan kaldırılan hastalıklı hücrelerin uyumlu bir donörden alınan sağlıklı hücrelerle değiştirilmesini sağlayan hematopoietik kök hücrelerin nakli ile temsil edilir.

Bağışçı genellikle bir aile üyesidir, ancak bir yabancı da olabilir.

Bu yaklaşım, bazı durumlarda, özellikle genç hastalarda ve artık diğer tedavilere yanıt vermeyen hastalarda patolojiyi kalıcı olarak iyileştirmeye izin verir.