Hersentumoren: symptomen, classificatie, diagnose en behandeling
Hersentumoren zijn neoplastische vormen (massa's weefsel afkomstig van de ongecontroleerde proliferatie van zenuwcellen) die de hersenen, het cerebellum of het zenuwstelsel kunnen aantasten
De oorzaken van hersentumoren zijn nog deels onbekend, maar er zijn een aantal risicofactoren geïdentificeerd die de kans op ziek worden vergroten:
- blootstelling aan hoge doses straling;
- blootstelling aan schadelijke stoffen (sommige onderzoeken tonen aan dat dit soort tumoren vaker voorkomen bij werknemers in de chemische industrie of bij ambachtslieden die oplosmiddelen gebruiken);
- infectie veroorzaakt door bepaalde virussen (zoals Epstein-Barr).
Bovendien kunnen sommige soorten hersentumoren in dezelfde familie voorkomen: in deze gevallen is er waarschijnlijk een erfelijke genetische component.
Onderzoekers onderzoeken andere mogelijke oorzaken, zoals langdurig gebruik van mobiele telefoons en de aanwezigheid van posttraumatisch hersenletsel.
Hersentumoren kunnen op elke leeftijd toeslaan, maar komen het meest voor bij kinderen van 3 tot 12 jaar en volwassenen van 40 tot 70 jaar.
De manifestaties van een hersentumor zijn voornamelijk afhankelijk van de locatie en de grootte van de tumormassa.
Het wordt zowel veroorzaakt door schade aan vitaal weefsel als door de druk die de tumor op de hersenen uitoefent.
De meest voorkomende symptomen van een hersentumor zijn:
- hoofdpijn (sterk in de ochtend, neiging om in de loop van de dag af te nemen)
- convulsies;
- hallucinaties;
- misselijkheid of braken;
- gevoel van zwakte of verminderde gevoeligheid in de armen of benen;
- gebrek aan coördinatie tijdens het lopen;
- abnormale oogbewegingen of visuele stoornissen (tot blindheid);
- slaperigheid;
- persoonlijkheids- en stemmingswisselingen;
- geheugenstoornissen en verwarde toestanden;
- stotteren en spraakstoornissen.
Als een neoplasma één deel van de hersenen aantast (bijvoorbeeld de linker), manifesteert het symptoom zich over het algemeen in het tegenovergestelde deel (de rechterkant): dit komt doordat elke hersenhelft de laterale tegenhanger van het lichaam bestuurt.
De diagnose wordt gesteld door evaluatie van de algemene fysieke toestand van de patiënt en een volledig neurologisch onderzoek dat cognitieve en motorische gebreken beoordeelt.
Afhankelijk van de uitslag kan de arts één of meerdere instrumentele onderzoeken aanvragen:
- CT (berekende axiale tomografie);
- MRI (Magnetische Resonantie Beeldvorming);
- radiografie van de schedel;
- elektronische hersenscan.
Behandeling van hersentumoren
Gezien het belang en de kwetsbaarheid van het aangetaste orgaan en de moeilijkheid van een operatie, behoren hersentumoren nog steeds tot de moeilijkst te behandelen.
De behandelingen die worden gebruikt om hersentumoren te behandelen zijn neurochirurgie, radiotherapie en chemotherapie.
Voor goedaardige tumoren kan neurochirurgie curatief zijn, maar voor kwaadaardige tumoren (zoals glioblastoma multiforme) blijft de prognose beslist slecht.
Over het algemeen dient neurochirurgie om de druk die de tumor in de schedel uitoefent te verminderen en zo de symptomen te verminderen; het versterkt ook het effect van radiotherapie en chemotherapie.
Chemotherapie geeft geen optimaal resultaat, omdat de hersenen erg moeilijk te bereiken zijn met medicijnen door de aanwezigheid van een natuurlijke barrière tegen externe middelen.
In de afgelopen jaren is er echter vooruitgang geboekt in het onderzoek, waarbij nieuwe geneesmiddelen voor chemotherapie zijn toegevoegd en ook is immunotherapie getest, een techniek die is gebaseerd op het gebruik van antilichamen of cellen van het immuunsysteem.
Classificatie: hersentumoren kunnen goedaardig of kwaadaardig zijn
Goedaardige tumoren worden niet gevormd door kankercellen en hebben goed gedefinieerde marges; ze worden meestal verwijderd en komen in de meeste gevallen niet terug.
Kwaadaardige tumoren worden gevormd door kankercellen, tasten vitale functies aan en brengen het voortbestaan van de patiënt in gevaar. Ze groeien meestal erg snel en dringen het omliggende weefsel binnen.
Wanneer een goedaardige hersentumor vitale functies verstoort, wordt deze als kwaadaardig beschouwd, zelfs als deze niet door kankercellen wordt gevormd.
Artsen classificeren hersentumoren volgens graad, die kan variëren van laag (graad I) tot hoog (graad IV).
De cellen van een hooggradige tumor zien er abnormaal uit en groeien over het algemeen sneller dan cellen van laaggradige tumoren.
Hersentumoren zijn ook onderverdeeld in primaire (die ontstaan in hersenweefsel) en secundair (die ontstaan wanneer kankercellen van een andere tumor zich naar de hersenen verspreiden)
Op hun beurt worden primaire tumoren geclassificeerd volgens het weefsel waarin ze ontstaan.
Primaire tumoren
gliomen
De meest voorkomende zijn gliomen, die ongeveer 40 procent van alle hersentumoren uitmaken.
Gliomen ontstaan uit de ondersteunende cellen voor het centrale zenuwstelsel (gliacellen) die verantwoordelijk zijn voor het uitvoeren van belangrijke functies, zoals het produceren van myeline, de witte substantie die zenuwen bekleedt en de overdracht van zenuwimpulsen mogelijk maakt.
Medulloblastomen
Kwaadaardige tumoren behoren tot de meest voorkomende in de kindertijd of adolescentie.
Ze zijn afkomstig van primitieve (ontwikkelende) zenuwcellen die normaal gesproken na de geboorte uit het lichaam verdwijnen.
De meeste medulloblastomen vormen zich in het cerebellum, maar kunnen zich ook in andere delen van de hersenen ontwikkelen.
meningeomen
Ze vinden hun oorsprong in de hersenvliezen, dwz de vliezen die de hersenen omringen en beschermen, en komen het meest voor bij vrouwen tussen de 30 en 50 jaar.
Ze zijn over het algemeen goedaardig en ontwikkelen zich zeer langzaam, waardoor de hersenen zich kunnen aanpassen aan hun aanwezigheid: dit is de reden waarom meningeomen meestal een aanzienlijke omvang bereiken voordat ze symptomen veroorzaken.
Neurinomen
Goedaardige tumoren die vooral de gehoor- en trigeminuszenuwen aantasten.
Ze zijn afkomstig van Schwann-cellen (vandaar de naam 'schwannoma') die zenuwvezels bedekken en verantwoordelijk zijn voor de synthese van myeline (het beschermende omhulsel dat zenuwcellen omgeeft).
Het zijn tumoren van volwassenheid en treffen vrouwen meer dan mannen.
Hemangioblastomen
Het zijn zeldzame tumoren die meestal goedaardig zijn en langzaam groeien.
Ze ontstaan in bloedvatcellen en worden gekenmerkt door een familiale incidentie.
Craniopharyngiomen
Goedaardige tumoren die zich ontwikkelen in het gebied van de hypofyse, gelegen nabij de hypothalamus, en komen het meest voor bij kinderen en adolescenten.
Over het algemeen goedaardig van karakter, worden ze soms als kwaadaardig beschouwd omdat ze de hypothalamus kunnen comprimeren en beschadigen, waardoor vitale functies worden aangetast.
Germinomen
Tumoren die afkomstig zijn van primitieve geslachtscellen of geslachtscellen en zich verspreiden via de CSF-routes.
Ze zijn typisch voor de adolescentie en het mannelijk geslacht en reageren zeer goed op radiotherapie.
Primaire lymfomen
Ze zijn afgeleid van lymfocyten (witte bloedcellen), zijn bijzonder kwaadaardig en komen vaak voor bij immuungecompromitteerde personen (zoals AIDS-patiënten).
Lees ook:
Emergency Live nog meer ... Live: download de nieuwe gratis app van uw krant voor IOS en Android
Schildklierkanker: soorten, symptomen, diagnose
Pediatrische hersentumoren: soorten, oorzaken, diagnose en behandeling
Hersentumoren: CAR-T biedt nieuwe hoop voor de behandeling van inoperabele gliomen
Lymfoom: 10 alarmbellen die niet mogen worden onderschat
Non-Hodgkin-lymfoom: symptomen, diagnose en behandeling van een heterogene groep tumoren
CAR-T: een innovatieve therapie voor lymfomen
Wat is CAR-T en hoe werkt CAR-T?
Symptomen en behandeling voor hypothyreoïdie
Hyperthyreoïdie: symptomen en oorzaken
Chirurgisch beheer van de mislukte luchtweg: een gids voor precutane cricothyrotomie
Schildklierkanker: soorten, symptomen, diagnose
De lat hoger leggen voor pediatrische traumazorg: analyse en oplossingen in de VS