Catatonie: betekenis, definitie, oorzaken, synoniemen en behandelingen

Het woord 'catatonie', uitgesproken met het accent op de I, is afgeleid van het Griekse κατά 'onder' en τόνος 'toon', en duidt op een psychopathologisch syndroom met een dissociatieve basis, waarbij het handelen van het subject bijna volledig loskomt van rationele en affectieve motivaties, vast blijven zitten in automatische, rigide, stereotiepe attitudes die resistent zijn tegen externe actie

Het is een syndroom dat wordt erkend en vermeld in de DSM (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, uitgegeven door de Amerikaanse psychiatrisch Vereniging).

Catatonie kan elke leeftijd van het leven beïnvloeden, zowel bij kinderen als vooral bij volwassenen en ouderen

Katatonische personen blijven over het algemeen stil in een statige houding, stil en alsof ze in zichzelf opgaan, met gesloten ogen, met 'vreemde' en onsamenhangende gezichtsuitdrukkingen, of verstijfd.

De katatonische patiënt heeft:

  • verlies van motorisch initiatief;
  • ongevoeligheid voor externe prikkels;
  • verhoogde spierspanning in rust;
  • houdingen die in de loop van de tijd moeilijk vol te houden zijn en lange tijd in statische 'standbeeld-achtige' houdingen blijven.

Ze reageren vijandig (negativisme) op het gedrag van de mensen om hen heen, bijvoorbeeld door voedsel te weigeren, alleen om spontaan te eten wanneer ze zichzelf alleen zien, of door krachtig weerstand te bieden aan lichaamsbewegingen.

Zelfs de prikkels van organische functies worden actief weerstaan: de zieken eten niet, hoewel ze honger hebben; ze houden met geweld ontlasting en urine achter, enzovoort.

In de loop van catatonie kan zich ook een neiging tot passiviteit tot catalepsie manifesteren.

Soortgelijke tekenen van passiviteit en andere symptomen zijn:

  • ecopraxie: de automatische imitatie van handelingen die worden waargenomen;
  • echolalie: de echo-achtige herhaling van de laatste woorden die anderen hebben gehoord;
  • wasflexibiliteit: het dwingen van het onderwerp om zelfs ongemakkelijke fysieke posities in te nemen voor een bepaalde periode, alsof het wassen beelden zijn;
  • automatische gehoorzaamheid aan zelfs onzinnige, absurde en/of vernederende bevelen (bv. een catatonicus kan zijn eigen urine drinken als daarom wordt gevraagd);
  • hypokinesie: duidelijke afname van bewegingen;
  • akinesie: totale blokkering van bewegingen;
  • stupor: gebrek aan kritische cognitieve functie gecombineerd met een bewustzijnsniveau dat leidt tot het gedeeltelijk of totaal onvermogen van de patiënt om te reageren op basisprikkels, zoals pijn;
  • maniërisme: het gebruik van hyperbolische, overbelaste en onnatuurlijke gezichts- en lichaamsnabootsing;
  • mutacisme: moeite van de patiënt bij het uitspreken van labiale medeklinkers;
  • ononderbroken herhaling van zinnen ('gebroken record').

In sommige gevallen wordt immobiliteit plotseling onderbroken door sterke trillingen, beven en soms wegrennen.

Onderbreking van immobiliteit

Zoals zojuist vermeld, kan zelfs de meest rigide katatonie abrupt worden onderbroken, voor een min of meer korte tijd, soms zonder duidelijke reden, soms als gevolg van zichtbare psychische invloeden, of om aanleiding te geven tot plotselinge uitbarstingen, tot impulsen die oneindige vormen aannemen , van de meest nutteloze tot de meest ernstige en gevaarlijke.

Immobiliteit kan ook uren en dagen achtereen worden onderbroken en aanleiding geven tot aanvallen van gewelddadige opwinding, tot het uiten van een steeds veranderende zin. Beweging kan stoppen zonder aanwijsbare reden of door een externe invloed die de patiënt relevant acht.

Bij welke pathologieën komt katatonie voor?

Hoewel de precieze oorzaken van katatonie nog niet volledig zijn begrepen, zijn er veel pathologieën die het risico op het ontwikkelen van dit syndroom vergroten.

Het beeld van katatonie komt zeer vaak voor, in meer of minder ernstige vormen, vooral bij dissociatieve psychosen die worden toegeschreven aan zogenaamde vroege dementie of schizofrenie.

Deze manifestatie kan ook worden veroorzaakt door drugsgebruik/misbruik (overdosis), alcoholontwenning en abrupte stopzetting van de behandeling met benzodiazepines.

Afbeeldingen van katatonie kunnen ook incidenteel voorkomen bij veel andere pathologieën van neurologisch en psychiatrisch belang, zowel organisch als psychisch, zoals:

  • hersentumoren
  • subarachnoïdale bloeding;
  • waterhoofd;
  • progressieve verlamming;
  • cerebrale angio-syfilis;
  • slaapproblemen;
  • melancholie;
  • dementie;
  • autisme;
  • dipolaire stoornis;
  • beroerte op ischemische of hemorragische basis;
  • hysterie;
  • stofwisselingsziekten;
  • multiple sclerose;
  • Ziekte van Parkinson;
  • encefalitis.

Therapie bij de katatonische patiënt

De behandeling van dit syndroom hangt af van de pathologie die het veroorzaakte, bijv. als de oorzaak een hersentumor is, kan de patiënt verbeteren of uit zijn katatonische toestand komen wanneer de tumor is uitgeroeid.

Daarom is niet voor alle pathologieën een definitieve genezing mogelijk, en niet voor alle katatonische toestanden is een effectieve genezing altijd mogelijk.

Ongeacht de oorzaken, neigen de katatone toestanden te verbeteren na toediening van geneesmiddelen die tot de benzodiazepine-familie behoren.

Lees ook:

Emergency Live nog meer ... Live: download de nieuwe gratis app van uw krant voor IOS en Android

Verschil tussen katatonie, catalepsie en kataplexie

Staat van minimaal bewustzijn: evolutie, ontwaken, revalidatie

GCS Score: wat betekent het?

Glasgow Coma Scale (GCS): hoe wordt een score beoordeeld?

Kindergeneeskunde, wat is PANDAS? Oorzaken, kenmerken, diagnose en behandeling

Pijnbehandeling bij de pediatrische patiënt: hoe de gewonde of pijnlijke kinderen te benaderen?

Pericarditis bij kinderen: eigenaardigheden en verschillen met die van volwassenen

Hartstilstand in het ziekenhuis: mechanische apparaten voor borstcompressie kunnen de resultaten voor de patiënt verbeteren

Stress en stress tijdens de zwangerschap: hoe zowel moeder als kind te beschermen?

Chronische pijn en psychotherapie: het ACT-model is het meest effectief

Heinz Prechtl: het concept van optimaliteit en de vijf bewustzijnstoestanden van het kind

Bron:

Medicina online

Andere klanten bestelden ook: