Horton's arteritis: symptomen, diagnose en behandeling van deze vasculitis

By Cristiano Antonino On Jan 29, 2023

Horton's arteritis, ook wel reuzencelarteritis, gigantocellulaire arteritis of temporale arteritis genoemd, is een vorm van vasculitis die voornamelijk de slagaders van het hoofd en de nek aantast

Een mogelijke oorzaak van hoofdpijn bij 50-plussers, het komt veel vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.

En volgens schattingen treft het 1-5 mensen per 10,000.

Gekenmerkt door hoofdpijn en pijn in de hoofdhuid en kaak, kan het in ernstige gevallen koorts, malaise en necrose veroorzaken van de weefsels die aan het einde van de slagaders worden aangevoerd.

De oorzaken zijn nog niet bekend, maar recente studies hebben aangetoond dat er een combinatie van omgevings- en genetische factoren aan ten grondslag ligt.

Arteritis van Horton is een ontsteking van de bloedvaten die vooral de slagaders van het hoofd-halsgebied aantast

Het komt het meest voor bij de volwassen vrouwelijke bevolking, maar lijkt de Noord-Europese bevolking het meest te treffen.

Het wordt meestal gediagnosticeerd tussen de 70 en 75 jaar, omdat de symptomen, vooral in de vroege stadia, niet zo duidelijk te onderscheiden zijn.

In plaats daarvan lijkt de symptomatologie erg op die van hoofdpijn, met hoofdpijn, overgevoeligheid van de hoofdhuid, claudicatio kaak en verlies van gezichtsvermogen.

De ernstigste complicatie zijn juist oculaire symptomen, gevonden bij 20-30% van de patiënten en soms verantwoordelijk voor onomkeerbare monoculaire blindheid.

Slagaders zijn in feite flexibel: hun wanden, hoewel dik, zijn elastisch.

De functie die ze vervullen is fundamenteel.

Ze dienen om zuurstofrijk bloed van de linkerkamer van het hart naar de organen en weefsels te transporteren, via de aorta, steeds kleinere slagaders en omhoog naar de haarvaten.

Wanneer slagaders ontstoken raken, vergroten ze abnormaal en belemmeren ze de normale bloedstroom.

Het is op dit punt dat de symptomen van Horton's arteritis ontstaan.

Horton's arteritis heeft tot op heden geen bekende oorzaak

Geleerden zijn het erover eens dat een combinatie van genetische en omgevingsfactoren (bacteriële of virale infecties) mogelijke oorzaken zijn voor het ontstaan ervan.

Er zijn echter bepaalde risicofactoren, te beginnen met geslacht en leeftijd.

De ziekte slaat zeer zelden toe onder de leeftijd van 50-55 jaar en komt significant vaker voor vanaf 65-70 jaar.

Vrouwen worden twee keer zo vaak getroffen als mannen, en het hoogste aantal gevallen wordt geregistreerd in Noord-Europa (vooral op het Scandinavische schiereiland).

De belangrijkste risicofactor is echter polymyalgia reumatica: 15% van de patiënten lijdt ook aan Horton's arteritis.

Een ontsteking van de spieren, polymyalgia reumatica ontstaat aanvankelijk in de schouder en nek spieren en verspreidt zich vervolgens door het lichaam.

Ook veroorzaakt door een combinatie van genetische en omgevingsfactoren, veroorzaakt het pijn en spierstijfheid.

Vroege diagnose van arteritis van Horton is niet eenvoudig

In de vroege stadia kan het gemakkelijk worden aangezien voor een normale griep, maar in tegenstelling tot de laatste veroorzaakt het hoofdpijn – gelokaliseerd bij de slapen – die zelfs met gewone antipyretica niet overgaat.

Naarmate de dagen verstrijken, verslechteren de symptomen en gaat de hoofdpijn gepaard met een gevoel van pijn in het temporale gebied van de schedel, kaakpijn en zichtproblemen (dubbel zien of verlies van gezichtsvermogen).

Het typische symptoom is daarom pijn in de slapen (meestal bilateraal maar ook unilateraal of op het voorhoofd).

Maar de patiënt kan ook ervaren:

pijn in de hoofdhuid, bij het rusten van het hoofd of het kammen van het haar
koorts, vermoeidheid, pijn en stijfheid in schouders, nek en gewrichten
pijn in de kaak
gewichtsverlies zonder aanwijsbare oorzaak
zwelling van de aangetaste slagaders
pijn in de tong, vooral bij spreken en eten

Aandacht besteden aan deze symptomen is essentieel, aangezien Horton's arteritis, indien verwaarloosd, tot ernstige complicaties kan leiden

De meest voorkomende is blindheid: de bloedvaten zwellen en vernauwen zich en de ogen worden minder goed doorbloed.

Het gezichtsvermogen wordt hierdoor aangetast en er ontstaat een progressief verlies dat, indien onbehandeld, kan leiden tot totale blindheid.

Andere, zeldzamere complicaties van de ziekte zijn aorta-aneurysma en beroerte.

De eerste is een permanente abnormale dilatatie van een klein deel van de aorta (als de aorta scheurt, kan de patiënt een fatale inwendige bloeding krijgen); de laatste wordt veroorzaakt door verstopping van de slagaders door een bloedstolsel.

De diagnose van arteritis van Horton vindt plaats in verschillende stadia

Het onderzoek begint met een objectieve test.

De arts informeert naar de medische en familiegeschiedenis van de patiënt, controleert of hij of zij niet lijdt aan polymyalgia reumatica, noteert zijn of haar symptomen en controleert of de slaapslagaders niet gezwollen en hard zijn. Als hij arteritis vermoedt, zal hij specifieke bloedtesten voorschrijven: de ESR (erythrocyte sedimentation test) evalueert de snelheid waarmee rode bloedcellen op de bodem van de buis worden afgezet.

gerelateerde berichten

Gezondheidsuitgaven in Italië: een groeiende last voor huishoudens

11-2024-XNUMX

Volièrewaarschuwing: tussen virusevolutie en menselijke risico's

4-2024-XNUMX

Een dag in het geel tegen endometriose

28-2024-XNUMX

Hoop en innovatie in de strijd tegen alvleesklierkanker

27-2024-XNUMX

Hoe sneller ze bezinken, hoe hoger de ESR, hoe groter de kans dat er een ontsteking aanwezig is.

Een andere belangrijke indicator is het C-reactieve proteïne, geproduceerd door de lever: hoge waarden zijn een teken van een ontstekingstoestand.

Indien nodig is het mogelijk instrumenteel onderzoek te ondergaan om zeker te zijn van de diagnose (maar ook in een later stadium om te beoordelen of de therapie effectief is):

magnetische resonantie beeldvorming met contrastmiddel maakt het mogelijk om te zien hoe de ontsteking de bloedvaten heeft veranderd;
de ecodoppler 'fotografeert' slagaders en aders;
de PET-scan injecteert een radiofarmacon in de slagaders om te beoordelen of de slagaders niet zijn veranderd als gevolg van ontsteking (in tegenstelling tot de andere tests is deze meer invasief omdat ioniserende straling wordt gebruikt).

De meest bruikbare test voor de diagnose van Horton's arteritis is echter de biopsie

Terwijl de patiënt onder plaatselijke verdoving is, verwijdert de arts een klein stukje van de slaapslagader om het onder een microscoop te observeren.

Als de cellen groter zijn dan ze zouden moeten zijn (maar er moet voor worden gezorgd dat echt ontstoken delen van de slagader worden weggenomen), is de diagnose zeker.

therapieën

Arteritis van Horton wordt behandeld met corticosteroïden vanwege hun sterke ontstekingsremmende werking.

Dit is echter een langdurig proces.

Als de eerste effecten na een paar dagen worden waargenomen, duurt het 12-24 maanden om te herstellen van Horton's arteritis.

Het is daarom noodzakelijk om de behandeling gedurende een lange tijd voort te zetten en periodiek de ESR- en C-reactieve proteïneniveaus te controleren: wanneer hun waarden weer normaal worden, kan worden gezegd dat de patiënt genezen is.

Vooral bij oudere patiënten kan de bezinkingssnelheid van erytrocyten echter niet de enige parameter zijn die in overweging wordt genomen.

Corticosteroïden, hoewel ze na het eerste moment langzaam worden afgebouwd totdat de minimale dosis is gevonden die een effect heeft, zijn sterke medicijnen die niet zonder bijwerkingen zijn.

Hun inname is gecorreleerd met een verhoogd risico op het ontwikkelen van osteoporose, hoge bloeddruk, diabetes, spierzwakte, glaucoom, staar, gewichtstoename, verzwakt immuunsysteem en overgevoeligheid van de huid.

Juist vanwege de bijwerkingen vraagt het gebruik van corticosteroïden enige voorzichtigheid.

De patiënt moet zijn dieet aanpassen om het ontstaan van hypertensie en hyperglykemie te voorkomen, door snoep en vetten te elimineren en de voorkeur te geven aan fruit, groenten en vetarm voedsel.

Hij moet dan oefenen en vitamine D- en calciumsupplementen nemen.

Momenteel is er echter een tendens om corticosteroïden te reserveren voor de ernstigste gevallen, waarbij vroegtijdig ingrijpen noodzakelijk is om verlies van gezichtsvermogen te voorkomen.

Onlangs heeft de AIFA (Italian Medicines Agency) het gebruik van tocilizumab goedgekeurd als het eerste medicijn tegen Horton's arteritis.

Subcutaan toegediend, in combinatie met prednison (dus gebruikt in lagere doses), resulteerde het in een volledige remissie van de ziekte zonder symptomen bij de geteste patiënten.

Reeds gebruikt voor reumatoïde artritis in matige en ernstige gevallen, systemische juveniele idiopathische artritis en polyarticulaire juveniele idiopathische artritis, wordt het nu ook gebruikt voor reuzencelarteritis (maar niet intraveneus).

Alle patiënten moeten, als er geen contra-indicaties zijn, worden behandeld met een lage dosis aspirine om ischemische gebeurtenissen te voorkomen.