Diagnoza i leczenie: co to jest ekoendoskopia?
Ekoendoskopia to eksploracyjna metoda przewodu pokarmowego, która łączy obraz endoskopowy uzyskany za pomocą elastycznych sond oraz wizję ultrasonograficzną uzyskaną przez zminiaturyzowany ultrasonograf umieszczony na czubku instrumentu
Ekoendoskopię wprowadzono na początku lat 1990. XX wieku w celu szczegółowego badania ścian przewodu pokarmowego lub sąsiednich narządów i struktur anatomicznych za pomocą sondy ultradźwiękowej do wnętrza ciała.
Ekoendoskopia: co to jest?
Sondę ultradźwiękową z przyczepionym do końcówki miniaturowym ultrasonografem wprowadza się do ciała przez usta lub odbytnicę.
Ultrasonograf emituje ultradźwięki o bardzo wysokich częstotliwościach, które w niewielkim stopniu wnikają w tkanki, ale pozwalają na szczegółowy wgląd we wszystko wokół: ściany przełyku, żołądka, dwunastnicy i odbytnicy, a także wszystko, co znajduje się tuż za tymi ścianami.
Echoendoskopia jest więc ważną metodą badania nie tylko chorób układu pokarmowego, ale także klatki piersiowej, dróg żółciowych i trzustki.
W jakich rodzajach patologii stosuje się ekoendoskopię do celów diagnostycznych?
Głównym zastosowaniem ultrasonografii endoskopowej jest ocena zaawansowania nowotworów złośliwych przewodu pokarmowego lub okolicznych narządów.
Ponadto umożliwia lokalizację i wizualizację łagodnych zmian ściany przełyku, żołądka, dwunastnicy, jelit czy żółciowo-trzustkowej.
Podobnie echo-endoskop może być wykorzystany do rozstrzygania wątpliwości diagnostycznych dotyczących struktur znajdujących się w pobliżu przewodu pokarmowego.
W przypadkach, gdy trzeba określić charakter zmian, małe próbki tkanek można pobrać za pomocą cienkiej igły „wbijanej” przez miniaturowy ultrasonograf.
Zebrane komórki są następnie badane pod mikroskopem w celu ustalenia precyzyjnej diagnozy.
Jak igła działa terapeutycznie?
Zastosowania terapeutyczne metody skierowane są zarówno na łagodne, jak i nowotworowe choroby układu pokarmowego.
Igła przechodzi przez ścianę przewodu pokarmowego, aby dotrzeć do sąsiednich struktur anatomicznych, do których można wstrzykiwać leki.
W ten sposób można przystąpić do leczenia bólu przewlekłego wywołanego np. rakiem trzustki lub przewlekłym zapaleniem trzustki: najpierw lokalizuje się obszar odpowiedzialny za przenoszenie bólu (splot trzewny), następnie nakłuwa się igłę i wstrzykuje leki, które blokować lub niszczyć transmisję nerwową.
Inne możliwe zastosowania terapeutyczne ekoendoskopii?
Możliwe jest również odprowadzanie płynnych zmian, takich jak pseudotorbiele trzustki, do żołądka. Zabieg, który w przeszłości można było wykonać tylko chirurgicznie.
Poszukiwana jest również możliwość odbarczenia odcinków przewodu pokarmowego lub dróg żółciowych zatkanych przez nieoperacyjne guzy za pomocą zabiegu endoskopowego.
Jak przebiega eksploracja?
Technicznie nie różni się to od normalnego badania endoskopowego. Procedura jest jednak dłuższa i bardziej złożona, dlatego wymaga głębszej sedacji.
Przygotowanie pacjenta do endoskopowego badania USG
W przypadku „wysokiej” endoskopii diagnostycznej pacjent musi być na czczo. W przypadku endoskopii z „niskim” echem jelito należy przygotować za pomocą lewatywy i płukania.
Zabieg jest szybki, od 10 minut na badanie odbytnicy do pół godziny na żołądek lub trzustkę.
Te ostatnie badane są po premedykacji pacjenta w znieczuleniu miejscowym i sedacji.
W przypadku echendoskopii leczniczej, która jest dłuższa i bardziej wnikliwa, należy zapewnić ochronę antybiotykową, jeśli istnieje ryzyko infekcji.
Po eksploracji?
Pacjenta należy prowadzić pod obserwacją aż do ustąpienia sedacji.
Gdy zabieg ma charakter terapeutyczny, należy kontynuować monitorowanie, aby upewnić się, że nie wystąpią powikłania.
Czy to ryzykowna procedura?
Najczęstszy dyskomfort, uczucie wymioty w trakcie badania jest niewielki i skutecznie przeciwdziała znieczuleniu miejscowemu.
W przypadku biopsji igłowej istnieje również możliwość wystąpienia powikłań miejscowych (krwawienia lub zakażenia).
Ale to są bardzo rzadkie zdarzenia.
Czytaj także:
Bronchoskopia: Ambu wyznacza nowe standardy dla endoskopu jednorazowego użytku