Richtlijnen voor cardiovasculaire preventie: preventie door leefstijl
Hart- en vaatziekten zijn de belangrijkste doodsoorzaak in de verwesterde wereld. Myocardinfarct, en meer specifiek ischemische hartziekte, treft meestal individuen op het hoogtepunt van hun psycho-fysieke, reproductieve en werkefficiëntie
De incidentie van atherosclerose en sterfte door cardiovasculaire oorzaken neemt in alle westerse landen af, maar het is nog steeds de belangrijkste oorzaak van ziekte en overlijden.
De belangrijkste oorzaak van het optreden ervan zijn meerdere cardiovasculaire risicofactoren, terwijl een gezonde levensstijl het ontstaan ervan voorkomt of vertraagt.
Richtlijnen voor cardiovasculaire preventie
In 2021 zijn de richtlijnen voor cardiovasculaire preventie geactualiseerd.
De belangrijkste punten van deze richtlijnen onderstrepen het belang van een zeer besluitvaardige, bijna agressieve houding ten opzichte van de meerdere cardiovasculaire risicofactoren en dit voor de hele bevolking, dus voor alle leeftijdsgroepen en alle risiconiveaus, omdat het erg belangrijk is om het ontstaan van de ziekte te voorkomen. van atherosclerotische ziekte.
De cardiovasculaire risicofactoren voor beide geslachten zijn leeftijd, familiegeschiedenis en geslacht (niet-wijzigbare factoren); roken, hoge bloeddruk, diabetes, dyslipidemie en overgewicht daarentegen kunnen worden beïnvloed door levensstijl.
In de laatste richtlijnen van 2021 is preventie uitgebreid naar de oudere bevolking, 70-plussers, die een levensverwachting hebben van meer dan 10 jaar.
Om het individuele cardiovasculaire risico te tellen, worden risico-SCORE's gebruikt. Dit zijn kaarten die de kans berekenen dat zich een ernstige cardiovasculaire gebeurtenis voordoet; een echte rekenmachine die rekening houdt met het geslacht, de leeftijd, het rookgedrag, de bloeddruk en het cholesterolgehalte van elke patiënt.
Op deze manier kan het individuele risico op het ontwikkelen van een hartaandoening worden berekend, waardoor de arts en specialist een gerichte, geïndividualiseerde therapie kunnen instellen om het risico te verminderen.
DEFIBRILLATORS, BEZOEK DE EMD112-stand OP EMERGENCY EXPO
Cardiovasculaire preventie is gericht op mensen die geen hartziekte hebben
Het is voornamelijk gebaseerd op leefstijlcorrectie, waaronder goede eetgewoonten, voldoende lichaamsbeweging, zonder te vergeten een goede slaaphygiëne en het verminderen van stressvolle factoren.
In de nieuwste richtlijnen is aandacht besteed aan de uitvoerbaarheid van preventie met maatregelen die niet alleen op het individu zijn gericht, maar ook door gezondheidsautoriteiten te betrekken bij gezondheidsplannen waarmee alle individuen dichter bij cardiovasculaire preventie kunnen komen.
DEFIBRILLATORS VAN UITSTEKENDE WERELD: BEZOEK DE ZOLL-STAND OP EMERGENCY EXPO
Hart: de verschillen tussen mannen en vrouwen
Cardiovasculaire risicofactoren moeten worden onderscheiden bij de twee geslachten, waarbij wordt benadrukt dat er bij vrouwen een natuurlijke waterscheiding is die wordt gevormd door de menopauze met de bekende hormonale veranderingen die daarop volgen.
Bovendien hebben vrouwen de afgelopen jaren hun rookgewoonten niet verminderd, en boven de 45 jaar heeft 52% last van hoge bloeddruk en 40% heeft een hoog cholesterolgehalte (US National Center for Health Statistics).
De mogelijke primaire cardiovasculaire preventieve rol van hormoonvervangingstherapie bij symptomatische postmenopauzale vrouwen staat nog steeds ter discussie.
Als het latere begin van de ziekte en het optreden van verschillende symptomen positieve aspecten lijken, maken ze een succesvol preventief en therapeutisch traject eigenlijk alleen maar complexer.
Bovendien is het vrouwelijk hart vatbaarder voor adrenalinestoot veroorzaakt door sterke emoties, wat in de acute fase leidt tot het Tako Tsubo-syndroom, een naam die is afgeleid van een mand die in Japan wordt gebruikt om te vissen, aangezien het hart, gestrest door een sterke afgifte van neurotransmitters, neemt zijn vorm aan, vervormt en verliest contractiele kracht.
Naast de risicofactoren in de strikte zin van het woord, is er een andere, niet minder belangrijke, vertegenwoordigd door de verschillende perceptie die vrouwen hebben van hun gezondheid en bijgevolg van hun ziektetoestand.
In feite hebben vrouwen een heel ander beeld van hart- en vaatziekten dan mannen, die altijd hebben geleerd zichzelf te beschouwen als vrijgesteld van dit soort pathologie, dat bijna uitsluitend een zaak van mannen is.
Vandaar ook het gebrek aan aandacht voor primaire preventie bij de meeste vrouwen zelf.
Deze houding van verwaarlozing vertaalt zich in veel gevallen in vermijdbare vertragingen in de behandeling, ziekenhuisopnames wanneer de symptomen niet verschijnen, met behandelingen met medicijnen die meestal zijn ontworpen voor het mannelijke organisme, wat daarom de behandelingsroute voor vrouwen benadeelt.
Preventie van hart- en vaatziekten en voeding: het mediterrane dieet
Vanuit voedingsoogpunt lijkt het mediterrane dieet de gezondheid van het hart meer te bevorderen dan enig ander, zoals wordt benadrukt door de PREDIMED-studie gepubliceerd in de New England Journal of Medicine in 2013.
Deze gerandomiseerde studie, die bijna tien jaar duurde, omvatte 4774 patiënten tussen 50 en 80 jaar oud, zonder eerdere hart- en vaatziekten, maar met een hoog risico vanwege de aanwezigheid van ten minste drie traditionele risicofactoren, verdeeld in drie groepen met verschillende diëten:
- Mediterraan dieet met extra vierge olijfolie (1 liter olie per week);
- Mediterraan dieet met toevoeging van noten (walnoten, amandelen en hazelnoten, 30 gram per dag);
- standaard controledieet.
De resultaten toonden aan dat het volgen van een mediterraan dieet (met extra vierge olijfolie of noten die rijk zijn aan onverzadigde vetten, dwz goede vetten) een aanzienlijk voordeel heeft, omdat het de incidentie van cardiovasculaire gebeurtenissen aanzienlijk vermindert.
Zuivelproducten kunnen ook gunstig zijn voor de gezondheid van het hart: een studie gepubliceerd in het tijdschrift Lancet toonde bijvoorbeeld aan dat het consumeren van meer dan twee dagelijkse porties melk en magere zuivelproducten, vergeleken met geen consumptie, geassocieerd was met een lager risico op sterfte door alle oorzaken, hart- en vaatziekten en beroertes.
Een studie gepubliceerd in Circulation benadrukt de rol van ontbijt: mannen die niet ontbijten hebben een verhoogd risico op een hartaanval en coronaire hartziekte.
Uit de studie bleek echter dat mannen die het ontbijt oversloegen meer rookten, fulltime werkten, vaak ongehuwd waren, minder sportten en meer alcohol dronken.
Het verwaarlozen van het ontbijt werd daarom in verband gebracht met risicofactoren die mogelijk een rol hebben gespeeld als oorzaak van hartaandoeningen, zo niet de oorzaak zelf, wat het belang van onze levensstijl onderstreept.
Regelmatige lichaamsbeweging om hart- en vaatziekten te voorkomen
Regelmatige lichaamsbeweging is een belangrijk aspect van primaire cardiovasculaire preventie.
Vooral aërobe activiteit – passend bij leeftijd en gezondheidstoestand – speelt een preventieve rol.
Voor oudere mensen wordt bijvoorbeeld drie keer per week een stevige wandeling van 45 minuten aanbevolen, terwijl jongere mensen intensievere activiteiten kunnen ondernemen, zoals zwemmen, hardlopen of gymnastiek.
Het belangrijkste is dat je je hart eraan gewend raakt om week na week goed en consistent te werken. Het is daarom beter om dagelijks aan lichaamsbeweging te doen, zelfs een stevige wandeling voor een relatief korte periode, waarbij de intensiteit van het aerobe werk geleidelijk wordt verhoogd.
Het is belangrijk om het niet te overdrijven, vooral in het begin als je niet getraind bent, en in het algemeen kan het handig zijn om te vertrouwen op een personal trainer of zelfs op het advies van een arts voor een op maat gemaakt en veilig bewegingsprogramma.
De voordelen van fysieke activiteit voor het hart
Sedentariteit is een belangrijke en welbekende cardiovasculaire risicofactor: een zittend leven leidt in feite tot de ontwikkeling van atherosclerose en dus van eventuele coronaire ziekte, terwijl regelmatige lichaamsbeweging voordelen biedt die vergelijkbaar zijn met die van de toediening van een medicijn en wordt aanbevolen voor gezonde en ongezonde personen.
Goed nieuws: er zijn geen leeftijdsgrenzen als het gaat om fysieke activiteit.
Zelfs nadat je de helft van je leven zittend hebt doorgebracht, is het, zodra je de middelbare leeftijd hebt bereikt, mogelijk en nuttig om te beginnen met sporten (uiteraard afhankelijk van je conditie en mogelijkheden, en beoordeeld door je arts of cardioloog).
Het beoefenen van aërobe activiteit (bijv. stevig wandelen, hardlopen) bevordert de vorming van lachgas, zowel in de hartspier als op systemisch niveau, in het hele cardiovasculaire systeem (slagaders, aders, haarvaten), wat een belangrijke vasodilatator is, dwz het stimuleert de dilatatie van bloedvaten, met name slagaders, waardoor de bloeddruk wordt verlaagd en voornamelijk de arteriële circulatie wordt bevorderd.
Regelmatige lichamelijke activiteit leidt ook tot:
- Verlaagde hartslag in rust, wat een daling van het myocardiale zuurstofverbruik en de systemische bloeddruk veroorzaakt;
- Verhoogd hartminuutvolume (de hoeveelheid bloed die in één minuut door het hart wordt uitgestoten);
- Verhoogde myocardiale contractiekracht, zodat het hart efficiënter pompt.
Ten slotte helpt lichaamsbeweging niet alleen om de bloeddruk onder controle te houden, maar ook om het vetgehalte in het bloed te verlagen, de stofwisseling en het lichaamsgewicht onder controle te houden.
Aanbevolen voor iedereen, vooral voor mensen met hypertensie, dyslipidemie en mensen met overgewicht.
Controles voor aanvang van lichamelijke activiteit bij gezonde mensen
Alvorens te beginnen met een nieuwe oefening/lichamelijke activiteitsroutine, is het raadzaam om een medisch onderzoek te ondergaan.
Dit is altijd een handig hulpmiddel voor primaire preventie, omdat u hiermee de bloeddruk kunt controleren en, via bloedonderzoek, de bloedsuikerspiegel, cholesterol en triglyceriden.
Als er aspecten aan het licht komen die nader onderzoek vereisen, kan een cardiologisch onderzoek met elektrocardiogram worden aangevraagd.
Over het algemeen is het vanaf de leeftijd van 40 jaar raadzaam om regelmatig uw bloeddruk en bloedonderzoek te laten controleren.
Als er een familiegeschiedenis van hartaandoeningen is, moeten deze regelmatige controles worden uitgevoerd vanaf de leeftijd van 30 jaar en kunnen ze een inspanningstest omvatten.
Als bloeddruk en bloedonderzoek normaal zijn, kan het eerste cardiologische onderzoek plaatsvinden na de leeftijd van 50 jaar.
Het moet echter nog eerder worden gedaan als er alarmbellen zijn, zoals vermoedelijke pijn op de borst, die optreedt bij lichamelijke activiteit en verdwijnt wanneer deze wordt gestopt.
Lichamelijke activiteit en hart- en vaatziekten
Regelmatige aërobe lichaamsbeweging wordt aanbevolen voor gezonde personen, maar ook voor degenen bij wie een hartaandoening, hartaanval, hartoperatie, coronaire angioplastiek of hartfalen is vastgesteld: het is een niet-farmacologische therapie die helpt bij de behandeling van de ziekte met een vermindering van de gevolgen van de ziekte door een effectieve hervatting van de dagelijkse activiteiten.
Het doel van cardiorespiratoire revalidatie is het verminderen van de functionele beperkingen die gepaard gaan met de pathologie met een vermindering van de last van invaliditeit die gepaard gaat met de acute gebeurtenis.
Tijdens de revalidatieperiode moet de patiënt naast het optimaliseren van de medicamenteuze behandeling ook een verandering van levensstijl leren.
Op deze manier verbetert de kwaliteit van leven na de acute gebeurtenis aanzienlijk.
Patiënten die aan lichaamsbeweging doen – uiteraard in overeenstemming met de gepaste, gepersonaliseerde medische indicaties – hebben baat bij een betere opvolging; als de ziekte gestabiliseerd is, wordt de kans op instabiliteit verkleind en worden de behaalde resultaten geborgd, waardoor eventuele toekomstige bijwerkingen worden voorkomen.
Bewegen is een centraal onderdeel van de programma's voor revalidatiecardiologie.
Risicostratificatie is gebaseerd op klinische gegevens.
Een inspanningstest en echocardiogram worden aanbevolen voor een trainingsprogramma om eventuele resterende ischemie te documenteren en om op de hoogte te zijn van de ventriculaire functie.
De functionele capaciteit moet voor en na voltooiing van het oefenprogramma worden beoordeeld met behulp van geldige en betrouwbare methoden.
Voor de meeste patiënten wordt aërobe oefening van lage tot matige intensiteit aanbevolen, aangepast aan de verschillende fysieke capaciteiten van elk individu, zoals wandelen, zwemmen, tuinieren.
De intensiteit van de inspanning moet worden gecontroleerd en aangepast aan de hand van de perceptie van de inspanning door de hartpatiënt met behulp van de Borg-schaal of door middel van hartslagmeting (patiënten kunnen de intensiteit van de inspanning ook zelf aanpassen).
Hartpatiënten met een laag tot matig risico kunnen ook duurtraining volgen, wat vooraf kan gaan aan aerobe training.
Screening op angst en depressie moet plaatsvinden aan het begin van de revalidatie en 6-12 maanden na de acute gebeurtenis.
Revalidatieprogramma's moeten zowel psychologische als educatieve interventies omvatten als onderdeel van een uitgebreide revalidatie met psychologische en gedragsinterventies die zijn gericht op de behoeften van individuele patiënten.
Heeft stress invloed op de gezondheid van het hart?
Stress heeft een sterke invloed op ons lichamelijk en geestelijke gezondheid, vooral als het chronisch is.
In feite heeft ons stressniveau invloed op onze bloeddruk en, indien continu, leidt dit tot een verhoging van de bloeddruk, waardoor het cardiovasculaire risico toeneemt.
Bovendien leidt stress, door een hele reeks hormonale stimuli op te wekken, tot veranderingen in de cholesterol (of atherosclerotische) plaques in de kransslagaders, die onstabiel kunnen worden en scheuren, met het risico een hartaanval of andere ischemische gebeurtenis te veroorzaken.
Het raadplegen van een specialist (bijvoorbeeld een neuroloog of psycholoog) kan u helpen uw stressniveau vast te stellen.
Het proberen om bronnen van stress te elimineren is zeker de eerste stap.
Als dit niet genoeg is, kan uw arts specifieke veranderingen in uw levensstijl (eten en lichamelijke activiteit) en mogelijk specifieke medicamenteuze behandeling overwegen.
Slaap- en cardiovasculair risico
Een goede nachtrust is van onschatbare waarde voor onze psycho-fysieke gezondheid: slecht of helemaal niet slapen is een grote belasting voor ons lichaam.
Een Amerikaanse studie keek naar de relatie tussen kwaliteit en kwantiteit van slaap en de gezondheid van het hart en vond dat slaap van slechte kwaliteit en slaap van minder dan 6 uur per nacht het cardiovasculaire risico verhoogt.
Er moet ook aandacht worden besteed aan de mogelijke aanwezigheid van slaapapneu, dwz momenten tijdens de slaap waarop de ademhaling niet ritmisch en regelmatig plaatsvindt, maar stopt, pauzeert, seconden aanhoudt.
De aanwezigheid van apneus maakt een diepe en herstellende slaap niet mogelijk en dit leidt tot slaperigheid overdag, mogelijke slaperigheid overdag, zelfs tijdens het autorijden, prikkelbaarheid en overmatige vermoeidheid.
Obesitas maakt ongetwijfeld vatbaar voor slaapapneu, dus gewichtsbeheersing blijft het eerste medicijn.
De aanwezigheid van apneu mag niet over het hoofd worden gezien, omdat het als een echte pathologie moet worden beschouwd en, indien aanwezig, een zorgvuldige evaluatie door uw arts vereist is, die moet worden geïnformeerd.
Hart: tekenen die niet te onderschatten zijn
Ten slotte is het essentieel om bepaalde symptomen, de alarmbellen, niet te onderschatten, die ertoe zouden moeten leiden dat u zo snel mogelijk uw cardioloog raadpleegt voor verder onderzoek:
Pijn op de borst: een drukkende vorm van pijn op de borst (druk op de borst), die zwaar, stekend of pijnlijk is, kan zich in de borst, schouders of rug bevinden, kan uitstralen naar de nek en tanden, duurt een paar minuten en wordt meestal geassocieerd met inspanning en intens zweten;
Hartkloppingen (ontbrekende, onregelmatige of snelle beats). In het algemeen zijn sporadische hartkloppingen geen reden tot bezorgdheid en kunnen ze een natuurlijke reflex van het hart zijn. Als ze echter langdurig zijn, niet gerelateerd zijn aan het veroorzaken van gebeurtenissen of als ze gepaard gaan met significante duizeligheid of zelfs bewustzijnsverlies, kunnen ze een indicatie zijn van een significante aritmie.
Ademhalingsafwijkingen, gemeld als plotselinge, voor het eerst optredende ademhalingsmoeilijkheden en vermoeidheid tijdens een gebruikelijke activiteit die voorheen goed werd verdragen.
Een belangrijk hulpmiddel bij de diagnose kan de patiënt zelf zijn door zijn vermogen om de specialist te vertellen over de symptomen en de omstandigheden waaronder ze optraden.
Om de aard ervan vast te stellen, kan de arts, afhankelijk van de aandoening, onder andere een dynamisch 24-uurs Holter-ECG voorschrijven, dwz het opnemen van het elektrocardiogram gedurende een hele dag, waarbij de patiënt wordt gevraagd om op te nemen in een soort dagboek de uitgevoerde activiteiten (werk, rust, sterke emoties, enz.), rust, sterke emoties, enz.) en eventuele symptomen, een stresstest die het optreden van hartpijn kan detecteren tijdens lichamelijke activiteit, en een echocardiogram , een echografisch onderzoek dat de grootte van het hart, de efficiëntie van de contractiele functie en het uiterlijk van de klepstructuren beoordeelt.
De cardioloog kan dan het ziektebeeld nauwkeuriger en grondiger beoordelen; bij een vermoeden van een hartaandoening zal de specialist overgaan tot het aanvragen van meer diepgaande niveau II-onderzoeken, zoals een coronaire CT-scan of zelf coronarografie, waarvoor een korte ziekenhuisopname nodig is.
Lees ook:
Emergency Live nog meer ... Live: download de nieuwe gratis app van uw krant voor IOS en Android
Wat is het verschil tussen reanimatie en BLS?
CPR op kadavers om supraglottische luchtwegapparaten te evalueren op negatieve intrathoracale druk
Cardiopulmonale reanimatiemanoeuvres: beheer van de LUCAS-thoraxcompressor