Azjatycka kobieta z nadwagą mierząca talię przed utratą wagi w studio strzał na jasnym szarym tle, problemy zdrowotne i nadwaga, koncepcja diety

Zespół metaboliczny i czynniki ryzyka chorób naczyń

By Krystiana Antonina On Październik 26, 2022

Złożona sieć wzajemnych wpływów neurohormonalnych na śródbłonek daje początek temu, co obecnie określa się klinicznie jako „zespół metaboliczny”

Zespół metaboliczny to tendencja do synergii pięciu czynników ryzyka chorób naczyń:

insulinooporność
dysfunkcja śródbłonka
nadciśnienie tętnicze
dyslipidemia
otyłość trzewna.

Przez wzajemną synergię rozumiemy właśnie uruchomienie wszystkich tych mechanizmów, których wzajemne powiązania staraliśmy się wyjaśnić: nadciśnienie tętnicze jest czynnikiem zdolnym do mechanicznego uszkodzenia śródbłonka; ta ostatnia traci zdolność adaptacji mikrokrążenia kapilarnego w tkankach, wchodząc w stan zapalny, hiperagregację płytek i rozregulowanie metabolizmu oksydacyjnego, co powoduje utratę wrażliwości na insulinę.

Wywołany w ten sposób hiperinsulinizm aktywuje hormony przeciwinsulinowe, podsycając tym samym stan przewlekłego nadciśnienia tętniczego i jednocześnie przesuwając metabolizm energetyczny na rzecz zwiększonego zapotrzebowania na glukozę wraz z magazynowaniem tłuszczów w tkance tłuszczowej i warstwach podśródbłonkowych naczyń, ostatecznie pogarszając dysfunkcję śródbłonka.

W rzeczywistości błędne koła wywołane przez te pięć stanów patologicznych są znacznie bardziej złożone i rozgałęzione, po pierwsze dlatego, że odpowiedzialne kaskady enzymatyczne są z kolei regulowane przez wewnętrzne zdarzenia molekularne, które modulują ich amplitudę i kierunek, a po drugie dlatego, że same predysponujące warunki są niestałe od podlega podmiotowi, tak aby związki między mechanizmami patogenetycznymi mogły przeplatać się w różnym stopniu; nie jest zatem konieczne, aby pacjent przedstawiał wszystkie pięć stanów patologicznych od samego początku, aby rozwinęło się w konsekwencji uszkodzenie naczyń, a co ważniejsze z punktu widzenia terapeutycznego, czasami korekcja jednego z pięciu pozytywnie wpływa na kontrolę pozostałych czterech.

Zamiast liniowych mechanizmów przyczynowo-skutkowych, zespół metaboliczny wprowadza nowoczesne spojrzenie na patologię generowaną przez „chmury” wzajemnych interakcji

Na poziomie stricte klinicznym należy zauważyć, że o ile nadciśnienie tętnicze i otyłość trzewna są łatwe do obiektywnego wykrycia (wystarczą sfigmomanometr, krawcowa miara i skala oraz minimalne „oko kliniczne”), ocena pozostałych trzech czynników wymaga pewnego poziomu oprzyrządowania laboratoryjnego i instrumentalnego.

W szczególności, bezpośrednie i pośrednie wskaźniki stanu funkcjonalnego śródbłonka są nadal trudne do uzyskania, częściowo dlatego, że zmiany mogą mniej lub bardziej selektywnie wpływać na pewne obszary naczyniowe, które nie mogą być łatwo zbadane, a częściowo z powodu mechanizmów homeostatycznych, które mają tendencję do przeciwdziałania degeneracji. Zjawiska te nie pozwalają na wczesne wykrycie początkowych zjawisk dysfunkcyjnych przed pojawieniem się objawów waskulopatii, które już się rozpoczęły (miażdżyca, dekompensacja narządowa, niedokrwienie, krwotok itp.).

Bardzo ciekawą dziedziną w tym zakresie jest badanie krążących cytokin zapalnych, bardzo złożonego epifenomenu regulatorowej aktywności tkankowych procesów zapalnych realizowanych przez śródbłonek, ale jak dotąd nie pojawiły się jednoznaczne i standaryzowane wskaźniki, które mogą przewidywać ryzyko wystąpienia patologia.

Podobne posty