Testy prowokacyjne w medycynie: czym są, do czego służą, jak przebiegają?

By Krystiana Antonina On Lipiec 6, 2022

Test prowokacyjny (lub „test prowokacyjny”) to test diagnostyczny stosowany w medycynie, który polega na podaniu substancji (np. leku lub alergenu, takiego jak pyłek) różnymi drogami w celu potwierdzenia lub wykluczenia jej udziału w reakcji alergicznej, gdy skóra testy są niedostępne lub negatywne

W uproszczeniu pacjentowi podaje się daną substancję i obserwuje się, czy ta substancja wywołuje u pacjenta reakcję alergiczną.

Często, jeśli badaną substancją jest lek, wykonuje się test prowokacji/tolerancji, aby wykluczyć wszelkie leki wywołujące alergię i przetestować tolerancję na alternatywny, chemicznie lub funkcjonalnie podobny lek, tak aby pierwszy lek mógł być nim zastąpione.

Wysokie ryzyko działań niepożądanych

Test prowokacyjny jest koniecznie wykonywany w „chronionym” środowisku, gdzie wszelkie poważne reakcje alergiczne mogą być natychmiast leczone przez lekarzy.

Jest to szczególnie ważne, ponieważ – ze wszystkich badań alergologicznych – testy prowokacyjne to takie, które – dając największe gwarancje diagnostyczne – wiążą się z największym ryzykiem nawet poważnych działań niepożądanych, dlatego muszą być wykonywane w kontrolowanych środowiskach, gdzie personel jest przeszkolony do szybkiej interwencji.

Z tych samych powodów nigdy nie wykonuje się testów prowokacyjnych, jeśli pacjent doświadczył już w przeszłości wstrząsu anafilaktycznego lub ciężkiej reakcji alergicznej.

Z tych samych powodów testy prowokacyjne są uważane za badanie diagnostyczne alergii poziomu trzeciego, wykonywane tylko wtedy, gdy testy poziomu pierwszego i drugiego dały wynik wątpliwy:

Testy alergiczne poziomu 1:

punktowy test skórny test prowokacyjny;

test płatkowy prowokacji skóry.

Testy alergologiczne poziomu 2:

test IGE w surowicy lub test Prista;

test absorpcji promieniotwórczej lub „test Rast”.

Testy alergiczne trzeciego stopnia

ustny test prowokacyjny;

test prowokacji oskrzeli z metacholiną;

test prowokacji spojówek;

test prowokacji nosa.

W niektórych przypadkach testy eliminacyjne są również powiązane z tymi egzaminami.

Z czego składa się badanie?

Badanie polega na bezpośrednim podaniu substancji, która może być

podejrzenie alergenu (specyficzny test prowokacyjny);
różnego rodzaju substancje (nieswoiste testy prowokacyjne, np. testy oskrzelowe z metacholiną lub histaminą).

Administracja może odbywać się na różne sposoby.

Jeśli, na przykład, podejrzewa się alergię pokarmową, specyficzny alergen (np. białko z orzeszków ziemnych lub jajka) podaje się doustnie, zwykle w postaci kapsułek.

Natomiast przy podejrzeniu astmy alergen podaje się wziewnie, np. w aerozolu.

W przypadku podejrzenia alergii kontaktowej alergen podaje się na skórę.

Po zażyciu substancji pacjent jest pod obserwacją, sprawdzając, czy nie ma objawów alergii.

Objawy i oznaki wskazujące na reakcję alergiczną

Objawy i oznaki, które zwykle wskazują na reakcję alergiczną, to:

nudności;
wymioty;
bół głowy;
drażliwość;
napięcie;
ponfi;
astenia (brak siły);
ogólne złe samopoczucie;
świąd;
pokrzywka;
obrzęk naczynioruchowy;
ból brzucha;
biegunka;
wzdęcia;
duszność (trudności w oddychaniu z poczuciem „głodu powietrza” i duszenia się);
tachykardia (przyspieszenie akcji serca);
tachypnoe (zwiększona częstość oddechów);
kaszel;
wyciek z nosa (katar);
Bóle głowy;
kichanie;
łzawienie.

W przypadku wystąpienia ciężkich reakcji alergicznych, które mogą nawet zagrażać życiu pacjenta (rzadko), personel medyczny obecny podczas badania jest przeszkolony do szybkiej interwencji za pomocą kortyzonu, leków przeciwhistaminowych i adrenaliny.

Doustny test prowokacyjny (z jedzeniem, dodatkami do żywności lub lekami)

Doustne testy prowokacyjne można wykonać w celu diagnozy reakcji alergicznych na żywność lub leki.

Alergen podaje się pacjentowi zaczynając od małej dawki, a następnie podaje się rosnące ilości alergenu w regularnych odstępach czasu około 30 minut.

Aby uzyskać maksymalną wiarygodność, test prowokacyjny powinien być wykonywany metodą podwójnie ślepej próby (potencjalny alergen musi być otoczony przez niealergiczną substancję kontrolną i oczywiście pacjent nie może wiedzieć, która z dwóch podawanych substancji jest alergenem, a która placebo).

Podwójnie ślepa próba pokarmowa kontrolowana placebo (DBPCFC) jest testem referencyjnym do diagnozowania alergii pokarmowych.

Doustne testy prowokacyjne mogą być wykonywane tylko w kilku wyspecjalizowanych ośrodkach, a ich ograniczeniem jest to, że często nie są w stanie odtworzyć tego, co dzieje się z pacjentem w jego codziennym życiu.

Przykładem ograniczenia doustnych testów prowokacyjnych jest anafilaksja pokarmowa i wysiłkowa: u pacjentów cierpiących na tę postać reakcja anafilaktyczna występuje tylko wtedy, gdy po spożyciu pokarmu, na który jest się uczulonym, następuje wysiłek fizyczny, w którym to przypadku test przeprowadzone w gabinecie lekarskim dałyby wyniki fałszywie ujemne (pacjent alergiczny, który okazuje się nie być uczulonym).

W przypadku alergii pokarmowej często stosuje się testy prowokacyjne, jeśli diety eliminacyjne spowodowały całkowite zniknięcie lub przynajmniej znaczną poprawę obrazu klinicznego.

Test prowokacji oskrzeli

Test prowokacji oskrzeli może być

Podobne posty

Wydatki na opiekę zdrowotną we Włoszech: rosnące obciążenie gospodarstw domowych

Kwiecień 11, 2024

Alert wolierowy: między ewolucją wirusa a ryzykiem dla ludzi

Kwiecień 4, 2024

Dzień na żółto przeciwko endometriozie

Mar 28, 2024

Nadzieja i innowacja w walce z rakiem trzustki

Mar 27, 2024

niespecyficzne z histaminą lub metacholiną;
specyficzne dla określonych alergenów;
z ćwiczeniami jako wyzwalaczem astmy.

Metacholina jest substancją zdolną do wywołania niedrożności oskrzeli u osób z astmą, natomiast nie powoduje niedrożności u osób bez astmy.

Test na metacholinę polega na wdychaniu tej substancji i wykonaniu kilku wymuszonych testów spirometrycznych.

W oskrzelowym teście prowokacyjnym z wysiłkiem fizycznym jako wyzwalaczem astmy, pacjent poddawany jest kilkuminutowemu wysiłkowi fizycznemu, takiemu jak bieganie lub chodzenie pod górę, oraz kilku testom spirometrycznym przed wysiłkiem oraz 5, 10 i 20 minut po zakończeniu wysiłku.

Test prowokacji nosa

Pacjentowi podaje się alergen drogą inhalacji, np. określony rodzaj pyłku w postaci aerozolu, w którym to momencie obserwuje się reakcję pacjenta, a rynomanometr mierzy przepływ powietrza przez nozdrza i opór stawiany przepuszczaniu powietrza: zmniejszony przepływ powietrza i zwiększony opór wskazują na pozytywny wynik testu.

Test prowokacji spojówkowej

Ten test przeprowadza się przez zakroplenie 1 lub 2 kropli alergennego ekstraktu do worka spojówkowego jednego oka, stosując drugie jako kontrolę.

Liofilizowane ekstrakty alergenowe rozcieńczone w roztworze albuminy są zwykle stosowane w rosnących stężeniach, zaczynając od stężeń 1:10,000 1 – 1000:20 ekstraktu na test punktowy; dwa worki spojówkowe są używane naprzemiennie, w odstępie 30-XNUMX minut między każdym testem.

Ocenę kliniczną przeprowadza się, podobnie jak w przypadku testu prowokacji donosowej, za pomocą punktacji (przekrwienie, łzawienie, swędzenie zgłaszane przez pacjenta). Każda pozytywna reakcja następuje w ciągu 5-10 minut.

Jeśli odczyn jest bardzo intensywny, może wystąpić obrzęk spojówek i powiek utrzymujący się przez kilka godzin (do 24-48), ale zwykle ustępuje w ciągu kilku godzin.

W przypadku intensywnego dodatniego wyniku objawy mogą zostać zablokowane poprzez wszczepienie środków zwężających naczynia krwionośne. Można również wykonać skrobanie spojówki, a także badanie łez.

Umożliwia to histologicznie udokumentowanie, w ponad połowie przypadków dodatnich, reakcji późnej, z dużym udziałem komórek zapalnych (najpierw nitki obojętne, następnie eozynofile, a następnie limfocyty).

Możliwe jest również badanie różnych mediatorów uwalnianych podczas reakcji na płyn łzowy.

Ostatnio wykazano, że po swoistych testach prowokacyjnych obserwuje się pojawienie się cząsteczek adhezyjnych (ICAM-XNUMX) na komórkach nabłonka spojówki.

Za pomocą „kamery prowokacyjnej” możliwa jest cyfrowa wizualizacja spojówki w celu śledzenia wszelkich późnych reakcji w czasie, zwłaszcza na poziomie naczyń.

Testy prowokacyjne skóry

Są to test punktowy i test płatkowy. Test punktowy służy do wykrycia/wykluczenia alergenu odpowiedzialnego za alergię oddechową lub alergię pokarmową, dlatego stosuje się go głównie w przypadku podejrzenia alergii przez lekarza.

Typowi pacjenci to ci, którzy cierpią na nieżyt oczu lub astmę zarówno w postaci sezonowej, jak i całorocznej, lub ci, którzy po spożyciu niektórych pokarmów wykazują objawy i oznaki, takie jak swędzenie i grudki w jamie ustnej, pokrzywka, obrzęk naczynioruchowy, astma, nieżyt oczu, objawy żołądkowo-jelitowe, obrzęk głośni i wstrząs anafilaktyczny.

O ile medycznie nie wskazano inaczej, zaleca się przerwanie wszelkich terapii przeciwalergicznych na około tydzień przed poddaniem się testowi: takie terapie mogą w rzeczywistości zmienić wynik testu i prowadzić do „fałszywie ujemnego” wyniku, tj. pacjent nie wydaje się być uczulony, gdy w rzeczywistości on / ona ma alergię.

Test płatkowy służy do wykrycia/wykluczenia alergenu odpowiedzialnego za alergię.

Test płatkowy jest wskazany w przypadku wyprysku alergicznego kontaktowego zapalenia skóry i/lub atopowego zapalenia skóry, które (pomimo mechanizmu zależnego od IgE lub „reakcji nadwrażliwości typu I”) ma również reakcję późnej fazy (około 24 godzin) składającą się z: akumulacja neutrofili, eozynofili i limfocytów pomocniczych T: Chociaż najbardziej zalecanym testem do diagnozowania tych ostatnich jest test punktowy, test płatkowy jest również przydatny, szczególnie w rzadkich przypadkach, gdy reakcja późnej fazy występuje przy braku jawnej natychmiastowej nadwrażliwości reakcja.

O ile medycznie nie wskazano inaczej, ogólnoustrojowe terapie kortykosteroidami (przez doustnie lub w zastrzykach) w średnich/wysokich dawkach i/lub przez dłuższy czas należy przerwać przed badaniem, ponieważ mogą one zmienić wynik badania.

Przeciwnie, terapia antyhistaminowa nie wpływa na wynik testu i może być utrzymana.