Ndiyambira pati poyankhula za EMS ku Africa? Timagwiritsidwa ntchito kuganiza za ma ERs ndi ma ambulansi ngati maziko a zadzidzidzi zilizonse. Komabe, ayenera kugwira ntchito moyenera kuti atsimikizire chisamaliro chokwanira ndipo sizosavuta kunenedwa kuposa kuchitidwa.

EMS kuzungulira dziko lapansi: vuto lenileni la madera ena padziko lapansi, monga EMS ku Africa, ndi dongosolo. Popanda dongosolo lachipatala ladzidzidzi, ma ambulansi, madipatimenti azidzidzidzi ndi malo sangathe kugwira ntchito moyenera, ndipo popanda maphunziro oyenera ndi maphunziro, ndani adzagwire ntchitoyi? Kuphatikiza apo, ndani adzagwira ntchito pa ambulansi?

Mafunso onsewa akudalira funso lina lapadera: momwe tingachitire izo? Ife tinayankhula nawo Pulofesa Terrence Mulligan, Co-founder ndi Pulezidenti wa IFEM Foundation, amene anakonza msonkhano pa nthawiyi Africa Health Exhibition 2019 za Kupititsa patsogolo Mankhwala Odzidzidzidwa Padziko Lonse.

Kodi EMS ili bwanji ku Africa?

"Ndinaphunzitsidwa ku US ku Emergency Medicine. Pali mayiko a 6 kapena a 7 omwe ndi mankhwala odzidzimutsa omwe akuwongolera bwino, mayiko ena ambiri ali pakati pa chitukuko, pamene mayiko ambiri ali pachiyambi kapena sakuyamba, monga madera a Africa. Pambuyo pa maphunziro Katswiri wa Zamankhwala Odzidzimutsa, Ndimaphunziranso patsogolo momwe mungakhazikitsire dongosolo.

M'masukulu ambiri, amakuphunzitsani momwe mungasamalire odwala koma samakuphunzitsani momwe mungamangire dongosolo, kotero ndi mtundu wina wa luso. Kumene, kusamalira odwala ndizofunikira kwambiri, komanso kudziwa momwe angakhazikitsire maphunziro a pulogalamu, momwe mungagwirire ntchito ndi maboma a boma, momwe mungapezere kuzindikira ndi zinthu monga ndalama ndi njira zachuma za inshuwalansi, mwachitsanzo. Komanso malamulo a malamulo, malamulo a zaumoyo. Mukhoza kukhala ndi mayankho m'madera aliwonse a mankhwala opatsirana. Kotero kumanga dongosolo lachipatala ladzidzidzi liri ngati kumanga dongosolo kukhala dongosolo.

Kumalo komwe muli nawo anthu ochiza ndi madokotala maphunziro, komabe pambali ina, muli ndi chidziwitso momwe mungagwiritsire ntchito deta yapadera, momwe mungakhazikitsire pulogalamu yophunzitsa. Kupititsa patsogolo chithandizo chamankhwala chapadera amapita kupyola podziwa chisamaliro chokha. Amaphatikizapo dongosolo lonse.

Kodi mukugwira nawo ntchito zachitukuko chamankhwala m'maiko aku Africa?

Ndinalowa nawo Thandizo lachipatala ku Africa, kugwira ntchito South Africa kumene ku 2004 ndinayamba ndipo kumeneko tikhoza kupeza machitidwe apamwamba kwambiri mu dziko lonse la Africa. Ndinawathandiza kukhazikitsa mapulogalamu komanso maphunziro ndi kayendedwe komanso kupereka zina maphunziro apamwamba. Koma pamene ndinayamba nawo, iwo sadali pazero. Atagwira ntchito nawo kwa nthawi yaitali, mu 2008 adakhazikitsa African Federation of Emergency Medicine (AFEM) ndipo zinayambira ndi polojekiti yokhala gulu la anthu omwe akudandaula. Ndani amachita zonsezi? Kodi ndi mayiko ati omwe amapanga kuyamba kuyambitsa dongosolo lachipatala? Ndani ali ndi udindo pa ntchitoyi? Mayankho akhoza kukhala ochepa apainiya, koma zomwe iwo amachita nthawi zambiri ndi kukhazikitsa gulu lachipatala ladzidzidzi.

Pamene tinamanga AFEM, tinkafuna kuthandiza kumanga gulu lachipatala ladzidzidzi m'mayiko a ku Africa. Pomwe zipatala zachipatala zakhazikitsidwa, dziko lirilonse likhoza kukhazikitsa mapulogalamu awo. Tsopano, mayiko a 8 ku Africa ali ndi madokotala azachipatala, ndikuganiza kuti 9 ili ndi mwayi wapadera wa mankhwala. Ziwerengero zikulimbikitsa ndipo zinthu zikukula mofulumira, ndipo chaka chilichonse, dziko latsopano ku Africa likupitirirabe. Ngakhale m'madera ena padziko lapansi pali mayiko a 60 omwe mankhwala odzidzidzi amadziwika ngati apadera, tikuyembekeza kuti m'zaka zotsatira za 15 Africa idzatha kuyamba nthawi yatsopano ya mankhwala ofulumira chifukwa cha chitukukochi. "

Vuto lina ndilo kusiyana pakati pa mayiko a ku Africa. Kodi chilankhulo ndi zikhalidwe zingakhoze bwanji kukhala zolepheretsa kuyika?

"Kusiyanasiyana ndi phindu lomwe tiyenera kulingalira, monga zinenero zosiyanasiyana, zilankhulo ndi zikhalidwe. Komabe, ngati tiwayang'ana, tikhoza kuzindikira kuti ali ofanana kwambiri kuposa omwe amavomereza. Popeza ku Africa kuli kuchuluka kwa chiwerengero cha anthu komanso kufalitsa matenda opatsirana kuposa mizinda ina ya Kumayiko a Kumadzulo, sikuti 100% yosiyana, ngakhale 50%, komanso chifukwa malangizo amamangidwa kuti azigwirizana ndi maiko ambiri.

Kumalo kumene izi zakhazikitsidwa, pali kale njira zothetsera mavuto. Mwachitsanzo, kawirikawiri, pa mavuto a 700, 200 ndi mavuto a aliyense, pamene 500 ina ndi yanu basi ndipo ziri kwa inu kuti muzimvetse. M'mayiko ambiri a ku Africa, makamaka, muyenera kutero kulemekeza miyambo yawo. Pafupifupi dziko la 30% liyenera kubwereranso mbali iliyonse, pomwe 70% kale ali ndi muyezo.

Ife tikudziwa kale zocheperapo madokotala muyenera kuchita, ndi chiyani Dipatimenti yapadera Iyenera kuwoneka ngati, lingaliro la kuchuluka kwa maboma omwe akuyenera kuchita nawo, ndi zomwe akuyembekeza. Chifukwa chake tinayika dongosolo lapaukadaulo pamankhwala azadzidzidzi ku Africa Federation. Maphunzirowa ndi omwe muyenera kuphunzitsa ndipo maphunziro amu Africa ndi zitsanzo za International Federation of Emergency Medicine ndi zaka 10 zapitazo tinapanga masukulu ophunzira zachipatala, madokotala ndi maphunziro apadera.

Kotero ife tinapanga mafupa maphunziro ndipo kwa iwo omwe akufuna kupanga maphunziro mdziko, atha kutsata maphunziro a AFEM. AFEM imagwiritsa ntchito pulogalamuyo ndikusintha pang'ono pazochitika za ku Africa chifukwa m'malo ena ndizosiyana kuposa ku Europe kapena North America, kuyambira pazomwe zimapezeka m'maiko ambiri Aku Western ndizosiyana kwambiri ku Africa. Amatha kudziwa kupulumutsa chisamaliro chapamwamba ataphunzitsidwa ndi maphunzirowa, koma sangathe kuchita, chifukwa angakhale ndi mavuto ochulukirapo mu dipatimenti yowonjezereka, choncho maphunziro ayenera kusinthidwa malinga ndi zosowa. Ngati mukuyamba pulogalamu ya maphunziro muyenera kuganizira kusintha zinthu zina monga dzina la mankhwala. IFEM pamodzi ndi AFEM wakhala akugwirizana ndi WHO kuti apange kulumikizana kolondola kwa chisamaliro chapadera. Kugwira ntchito ndi WHO, IFEM ndi AFEM adalenga zipangizo zowonetsera tsopano kuti alole pempho lapafupi kuchipatala; wzipewa mkhalidwe wazachipatala zadzidzidzi kodi muli tsopano? Mtundu wanji zida mukufuna? Njira zikatsimikizidwa ndi WHO ndiye zofunika padziko lonse lapansi. ”

Pa chitukukochi chomwe chidzayang'aniridwa pa chisamaliro chisanafike chipatala, ndi malo ati omwe maambulansi ali nawo?

Kusiyana kwakukulu kumene tiyenera kuyimilira ndizo utumiki wa ambulansi ndi gawo limodzi la dongosolo la chisamaliro choyambirira. Chimene tikuyesera kumanga chidziwitso ku Africa ndi chisamaliro chaching'ono. Kwenikweni, a chingwe cha kupulumuka. Nkhaniyi ndi: m'madera ena, mwinamwake ambulansi (kapena njinga zamoto) zomwe zimabweretsa chisamaliro choyambakoma mamembala ogwira ntchito mwina samaphunzitsidwa kuti akumane ndi vuto iwo akutumiza, kapena mwina sakudziwa momwe angagwiritsire ntchito zipangizozo. Komanso, zochepa ndi zipangizozi zimapangitsa njirayi kukhala yovuta kwambiri.

Kusamalidwa kwa ambulansi ndi gawo la chithandizo chadzidzidzi komanso kusokonezeka maganizo koma sikuyenera kukhala chinthu choyamba chomwe tidzakambirana. Tiyenera kuganizira za dongosolo la chisamaliro chadzidzidzi ngati piramidi, ndipo mtengo uliwonse uli ndi nthawi yake yomaliza. Mwachitsanzo, ntchito zina zingatenge zaka zambiri kuti zithe. Ndipo ndithudi ngati izo zitatenga zaka khumi, iwe suyembekeza zaka khumi kuti uchite izo, iwe ukhoza kuyamba tsopano. Izi zimachitika kawirikawiri kuti pamene ambiri amaganizira zadzidzidzi amalingalira za utumiki wa ambulansi. Tili ndi zokambiranazi ndi mayiko ambiri komwe boma latitumizira ife ndipo anati iwo ali ndi ndege zamagulansi kuti tipereke ndipo ngati tingathe kumanga ntchito yapadera. Komabe, si zophweka.

EMS ku Africa: kufunika kwa zida za ambulansi ndi anthu ophunzitsidwa bwino

Ambulances ayenera kubwera yachiwiri mu njirayi chifukwa mafunsowa ndi awa: ndani adzagwira ntchito kumeneko? Kodi muli ndi zipangizo zotani? Kodi anthu awa amaphunzitsidwa? Komanso chifukwa tiyenera kuganizira kuti pafupifupi 70% ya odwala amabwera zipatala zopanda ambulansi. Nthawi zambiri amadza okha. Zifukwa zikhoza kukhala zambiri komanso zosiyana, mavuto sali ovuta kwambiri, amakhala kumadera akutali, amangoganizira zochitika zenizeni. Komabe, zoona zenizeni n'zakuti anthu ochepa amagwiritsa ntchito ma ambulansi. Ichi ndi chifukwa chake chinthu chofunikira ndikulongosola ndipo, m'malo ena, zimapangitsanso kufufuza dongosolo lonse la chisamaliro.

Kuphunzitsa aphunzitsi, kuphunzitsa aphunzitsi. Umu ndi momwe mungayambire. Titha kuchita izi kuchipatala, kapena ku yunivesite, kapena ngakhale njira yowonjezereka m'dziko lonse lapansi ndi mapulogalamu enieni. Kotero madokotala mu opaleshoni akhoza kuphunzira kukhala madokotala mudzidzidzi chifukwa akhoza kukhala ndi chidwi chobwera mankhwala a EM, koma sangadziwe zachipatala. Potero tingathe kuphunzitsa gulu loyamba ndipo ophunzitsa awa ayamba kuphunzitsa anthu awo ndipo tingawathandize kukhazikitsa mapulogalamuwa.

Ntchito ya ambulansi si njira yoyamba yomwe mukuganiza kuti ndi yolondola. M'mayiko ena, pali ambulansi, monga St. John Ambulance, Red Cross, ndi zina zotero. Kotero pakalipano, ndi zotani zomwe zikuyenera kutengedwa m'mayiko kumene izi zikugwira ntchito? Sizimveka bwino kukhala ndi ntchito yabwino ya ambulansi ngati mulibe dongosolo lachangu. Zochitika mu Africa ndizosiyana kwambiri. Mwachitsanzo, ku Cape Town, pali maulendo abwino kwambiri. Ena amathamangitsidwa ndi boma, ena ali payekha. Koma ntchito zambiri zowonjezereka ku Africa zimagonjetsedwa kwambiri. Kumene tikufuna kuyamba - kumene tikuganiza kuti ndi bwino kuyamba - ndikumanga madera ovuta.

Tiyenera kukumbukira kuti 30% yokha ya anthu amabwera kuchipatala ndi ambulansi. Makamaka ku Africa, kumene kulibe chithandizo cham'mbuyomu kuchipatala ndipo anthu amakhala miyezi yoposa 30 kuchokera kuchipatala chapafupi, choncho ayenera kuyenda kapena kuyendetsa njinga zamoto, njinga kuti zikafike. Pamene ndinagwira ku India, ndinapeza mavuto ofanana ndipo tinagwira ntchito yabwino kumeneko. Mukhoza kupita kuchipatala ku Africa ndipo zimakhala ngati ER. Ziri zochepa kudziwa zipangizo, luso koma malo omwe anthu amazindikira kuti amapita kumeneko. Choncho pamene tizindikira mazenera a 4 ngati chipatala timayamba kuphunzitsa anthu pomwepo, kuti tisakhale malo omwe akusamalirako koma malo omwe namwino ndi madokotala angaphunzire momwe angachitire. "

EMS Africa: njira zoyambirira za polojekitiyi zidafika pati?

"Anthu omwe akukhudzidwa ndi zoopsa kapena ambulansi, ayenera kuzindikira kuti pali gulu lalikulu la anthu omwe si akatswiri a EM okhaokha komanso omwe amawadetsa nkhaŵa koma anthu omwe ali akatswiri pomanga dongosolo m'dzikoli. Anthu akubwera kuchokera kudziko lonse lapansi omwe amakuphunzitsani momwe mungamangire dongosolo lachipatala ladzidzidzi pomwe mulibe kanthu, momwe mungachitire kumene pali chinachake kale. Pazaka khumi izi, luso la AFEM linatha kukhazikitsa EMS yabwino m'mayiko ambiri a ku Africa. Mwachitsanzo, tsopano Tanzania ili ndi mapulogalamu a 2, Ghana ili ndi 4 ndi Kenya ili ndi 2. Ndipo ndizovuta kwambiri. Nthawi zina zimakhala zosavuta kumanga dongosolo lonse lomwe kulibe kanthu. "