Białko C reaktywne (PCR): gdy konieczne jest potwierdzenie podejrzenia infekcji, miejscowej lub ogólnoustrojowej
Białko C reaktywne (CRP), nazywane tak ze względu na reaktywność z cząsteczką polisacharydu Pneumococcus C, jest białkiem syntetyzowanym przez wątrobę, którego stężenie we krwi wzrasta w następstwie procesu zapalnego wywołanego infekcją (bakteryjną, wirusową, grzybiczą, pasożytniczą) lub uszkodzenie tkanek
Ponieważ reakcja ta zachodzi szybko, PCR należy do tak zwanych „białek ostrej fazy”, co wskazuje na obecność lub brak stanu zapalnego, nie będąc jednak diagnostyką konkretnej patologii.
Jego stężenie wzrasta w wyniku uwalniania swoistych cytokin, czyli białek wytwarzanych przez komórki odpornościowe pędzące do miejsca zapalenia.
PCR jest zasadniczo wykonywany na próbce krwi obwodowej pobranej z żyły w ramieniu
Istnieje kilka metod określania stężenia PCR, metod opartych na analizie turbidymetrycznej lub technik immunometrycznych wykorzystujących reakcję antygen-przeciwciało.
PCR odgrywa ważną rolę we wspomaganiu mechanizmów odpornościowych: wiąże się z cząsteczkami patogenów, ciał obcych i uszkodzonych komórek tkankowych, promując aktywację układu dopełniacza i komórek fagocytarnych.
Jego stężenie zatem gwałtownie wzrasta po procesie zapalnym, tj. zdarzeniu patologicznym.
Oznaczenie stężenia PCR jest przydatne do potwierdzenia podejrzenia infekcji miejscowej lub ogólnoustrojowej (posocznica lub posocznica), podejrzenia choroby autoimmunologicznej lub nieswoistego zapalenia jelit, nowotworu lub uszkodzenia pochodzenia niedokrwiennego (zawał mięśnia sercowego, udar).
Wzrost PCR wynikający z tych stanów chorobowych oznacza, że klinicysta może wymagać bardziej pogłębionych badań w celu postawienia ostatecznej diagnozy lub monitorowania postępu choroby
Białko wzrasta również po operacjach, urazach, oparzeniach.
Nie jest wymagane żadne specjalne przygotowanie.
Preferowany jest post 8-10 godzinny, chociaż w przypadku pilnych próbek krwi nie można tego zaobserwować.
Wartości poniżej 0.5 mg/dl wskazują na brak procesu zapalnego.
PCR jest wytwarzany w ciągu 4-6 godzin od wystąpienia uszkodzenia tkanki i zapalenia
Jego stężenie podwaja się co 8 godzin, zanim osiągnie szczyt około 36 godzin.
W trakcie procesu zapalnego wartości PCR na ogół wzrastają proporcjonalnie do rozległości i wielkości uszkodzenia.
W szczególności wzrost PCR jest bardziej umiarkowany podczas infekcji wirusowych niż podczas infekcji bakteryjnych, a wśród tych ostatnich występuje inny wzrost w zależności od zaangażowanego patogenu.
Ocena stężenia PCR jest szczególnie przydatna przy monitorowaniu przebiegu choroby i/lub skuteczności terapii
Spadek poziomu krwi po leczeniu przeciwzapalnym wskazuje na skuteczność terapii; odwrotnie, jeśli np. poziom we krwi nie obniży się po operacji, może to oznaczać, że wystąpiło powikłanie.
Dlatego ważne jest, aby podkreślić, że ilekroć występuje wzrost poziomu PCR we krwi, oznacza to sytuację alarmową, podczas gdy jej spadek oznacza poprawę stanu choroby.
Pamiętaj, że istnieją stany niepatologiczne, w których możliwy jest wzrost CRP: u noworodków w pierwszych dniach życia, w ostatnim okresie ciąży, u osób otyłych, podczas terapii niektórymi lekami.
W przypadku niewydolności wątroby wzrost CRP może nie nastąpić nawet podczas jednej z wyżej wymienionych chorób, ponieważ wątroba nie jest w stanie go syntetyzować.
Czytaj także:
Emergency Live jeszcze bardziej…Live: Pobierz nową darmową aplikację swojej gazety na iOS i Androida
Od autyzmu do schizofrenii: rola zapalenia nerwów w chorobach psychicznych
Cukrzyca ciążowa, co to jest i jak sobie z nią radzić
Co to jest amylaza i dlaczego wykonuje się test w celu zmierzenia ilości amylazy we krwi?
Działania niepożądane leków: czym są i jak radzić sobie z działaniami niepożądanymi
Wymiana albumin u pacjentów z ciężką sepsą lub wstrząsem septycznym
Testy prowokacyjne w medycynie: czym są, do czego służą, jak się odbywają?
Co to jest kwas moczowy i dlaczego jest testowany w celu monitorowania jego stężenia we krwi?