Zaparcia: co to jest i jakie są środki zaradcze

By Krystiana Antonina On Mar 12, 2023

Co to jest zaparcie? Możemy to znać pod inną nazwą: zaparcia, termin używany w odniesieniu do niezwykle powszechnego problemu jelitowego, związanego z czynnikami ryzyka, takimi jak niezrównoważona dieta pozbawiona pokarmów sprzyjających prawidłowej perystaltyce jelit lub przyjmowanie pewnych leków

Zaparcia mogą być również objawem różnych chorób, dlatego pacjenci, którzy skarżą się na typowe objawy zaparć, powinni skonsultować się z lekarzem, który wskaże najodpowiedniejsze badania do zbadania przyczyn.

Zaparcia: co to jest?

Zaparcie definiuje się jako stan, w którym osoba ma mniej niż trzy wypróżnienia stolca na tydzień.

Definicja ta opiera się jednak na badaniach epidemiologicznych i ma głównie charakter naukowy, ponieważ częściej pacjent, który określa się jako zaparty, opisuje bardziej niejasne poczucie „niesprawności” jelit, charakteryzujące się różnego rodzaju zaburzeniami, takimi jak niepełne wypróżnianie lub obecność stolców, które są zbyt twarde lub w małych ilościach.

Jakie są przyczyny zaparć?

Czasami zaparcia mogą być spowodowane przez:

patologie jelitowe (np. rak jelita grubego);
choroby neurologiczne (np. choroba Parkinsona);
choroby metaboliczne (np. cukrzyca lub niedoczynność tarczycy);
przyjmowanie leków.

W większości przypadków są to jednak przypadki „idiopatyczne”, tzn. nie znamy przyczyny.

W takich przypadkach identyfikuje się kilka mechanizmów leżących u podstaw zaparć, a czasem mechanizmy te mogą współistnieć.

Powolna ruchliwość jelit jest najczęstszą przyczyną; tak zwane leniwe jelito leży u podstaw objawów zaparcia właśnie z powodu wolniejszego oddawania stolca.

Zaparcia mogą być również spowodowane brakiem koordynacji mięśni miednicy, które nie działają synergistycznie w przygotowaniu do wypróżnienia iw jego trakcie.

Wreszcie, zaparcia mogą być częścią szerszej procesji objawów brzusznych, które nie są jeszcze w pełni poznane i są nazywane zespołem jelita drażliwego, w którym dominującymi dolegliwościami są ból jelit i wzdęcia.

Zaparcia to stan, który dotyka około 15% populacji, a zwłaszcza płci żeńskiej, ze względu na możliwe hormonalne zaangażowanie w perystaltykę jelit.

Inną kategorią często dotkniętą zaparciami są osoby starsze, szczególnie w związku ze zwiększonym przyjmowaniem leków, które w niektórych przypadkach zaliczają zaparcie jako efekt uboczny, oraz ze względu na tendencję do picia mniejszej ilości wody.

Zaparcia, kiedy wykonać badanie gastroenterologiczne

Jak już określiliśmy, zaparcia są dość powszechnym zaburzeniem, z którym żyje wiele osób.

W cięższych sytuacjach może być jednak konieczna interwencja specjalisty gastroenterologa.

W szczególności pacjenci powinni zwrócić szczególną uwagę na to zaburzenie, gdy obserwuje się postępujące pogorszenie częstości wypróżnień, jeśli w rodzinie występował rak przewodu pokarmowego lub jeśli występują dodatkowe „ostrzegawcze” objawy przedmiotowe lub podmiotowe, takie jak:

odchudzanie
krew w kale
obniżony poziom hemoglobiny (niedokrwistość).

Skorzystanie z porady gastroenterologa może być również przydatne w przypadku ciężkich zaparć, tj. gdy objawy związane z rzadkimi wypróżnieniami (wzdęcia, bóle brzucha, konieczność parcia podczas wydalania stolca, twarde lub kozie stolce, uczucie niecałkowite opróżnienie jelita) pogarszają jakość życia danej osoby.

W takich przypadkach specjalista zada pytania i zbada pacjenta oraz oceni najbardziej odpowiednią ścieżkę diagnostyczną dla każdego przypadku.

Konieczne mogą być dalsze badania za pomocą promieni rentgenowskich jelita, które są specyficzne dla badania czasu pasażu stolca.

Czasem przydatna może okazać się również manometria odbytu w celu oceny motoryki miednicy lub defekografia w celu wykazania zmian w koordynacji dna miednicy podczas wydalania stolca.

Wreszcie, pacjent może zostać poddany kolonoskopii głównie w celu wykluczenia raka jelita grubego i zapobiegania mu.

Środki na zaparcia

Jak w takim razie leczyć zaparcia? Specjalista gastroenterolog może ocenić stosowanie suplementów lub masotwórczych środków przeczyszczających, które w połączeniu z odpowiednim nawodnieniem skutecznie zwiększają częstotliwość wypróżnień w najbardziej naturalny sposób.

Mówimy na przykład o psyllium, czyli metylocelulozie.

Bardzo skuteczne są również osmotyczne środki przeczyszczające, takie jak preparaty na bazie glikolu polietylenowego czy laktulozy, które poprawiają uwodnienie stolca, powodując zwiększenie aktywności jelit.

Inne leki, które może przepisać gastroenterolog, to bisakodyl, senes, linaklotyd lub prukalopryd, których jednak zwykle nie należy przyjmować przez dłuższy czas.

Co jeść przy zaparciach

Zaparcia na ogół pogarsza siedzący tryb życia, dieta uboga w błonnik i słabe nawodnienie.

Dlatego konieczne jest łączenie wskazanych przez gastroenterologa zabiegów ze szczególnym uwzględnieniem diety.

Podobne posty

Wydatki na opiekę zdrowotną we Włoszech: rosnące obciążenie gospodarstw domowych

Kwiecień 11, 2024

Alert wolierowy: między ewolucją wirusa a ryzykiem dla ludzi

Kwiecień 4, 2024

Dzień na żółto przeciwko endometriozie

Mar 28, 2024

Nadzieja i innowacja w walce z rakiem trzustki

Mar 27, 2024

Dlatego zaleca się dietę bogatą w warzywa, rośliny strączkowe, owoce i produkty pełnoziarniste, co jest przydatne w zwiększeniu spożycia błonnika, które powinno sięgać 20-35 gramów dziennie.

Błonnik zwiększa ilość i nawodnienie treści kałowej, co skutkuje lepszym pasażem kałowym.

Ważne jest również, aby pozostać nawodnionym, ponieważ woda ułatwia również wydalanie kału.

Osoby cierpiące na zaparcia powinny codziennie wypijać co najmniej półtora litra wody.

Aktywny tryb życia należy również łączyć z dietą, dlatego w miarę możliwości ogranicz siedzący tryb życia, np. spacerując lub jeżdżąc na rowerze.