Sindrom suhog oka: simptomi, uzroci i lijekovi

By Cristiano Antonino On Oktobar 4, 2022

Suho oko je patološko stanje očne površine koje može dovesti do osjećaja stranog tijela, peckanja i drugih poremećaja koji utiču na kvalitetu života; učestalost suhoće oka se povećava s godinama, u prisustvu drugih bolesti, posebno reumatskih i hormonalnih, u kombinaciji s različitim sistemskim terapijama i izloženosti faktorima okoline kao što su vjetar, klimatizacija, prekomjerna upotreba kontaktnih sočiva i video terminala

Šta je suvo oko

Trenutno se suho oko definira kao „multifaktorska bolest očne površine koju karakterizira gubitak homeostaze suznog filma i praćena očnim simptomima, u kojoj nestabilnost i hiperosmolarnost suznog filma, upala, lezije površine oka i neurosenzorne abnormalnosti imaju etiološku ulogu“ ( Dews II, 2017.).

Suvo oko se stoga smatra pravom bolešću, tako da zahvata čitav površinski sistem oka, koji se sastoji od suznog aparata, očnih kapaka, rožnjače i konjuktive.

Ovaj sistem se danas smatra jedinstvenom strukturom, kako anatomski tako i funkcionalno, tako da abnormalnost u jednoj od njegovih komponenti neizbježno ima reperkusije na druge.

Osnovna karakteristika koja dovodi do suhoće oka je promjena količine i sastava suza, koje postaju gušće (hiperosmolarnost suza) zbog smanjene proizvodnje tečne komponente glavnom suznom žlijezdom ili prekomjernog isparavanja.

Povećanje osmolarnosti zauzvrat dovodi do oštećenja epitelnih stanica konjunktive i rožnice, kao i muciparnih calyciform stanica koje proizvode normalnu mukoznu komponentu suza, te izaziva upalnu reakciju cijele površine oka.

Ove promjene pokreću začarani krug koji pogoršava situaciju suhoće i dovodi do kronizacije procesa, pri čemu se oštećuju i nervni putevi koji prenose impulse do glavne suzne žlijezde, koji su neophodni za normalno stvaranje suzne tekućine.

Incidencija suhog oka

Suvo oko ima prevalenciju od oko 15 slučajeva na 100 ljudi.

Incidencija bolesti raste s godinama i kod ženskog spola.

Koji su uzroci i faktori rizika za suho oko?

Smatra se multifaktorskom bolešću koju određuju ili favoriziraju višestruki uvjeti, endogeni ili okolišni, od kojih su neki promjenjivi, a drugi povezani s individualnim karakteristikama.

Starost: vidjelo se da suzne žlijezde gube dio svoje funkcionalnosti tokom godina zbog atrofije, smanjenja proizvodnje suza ili proizvodnje suza sa izmijenjenim sastavom;
ženski spol: više je pogođen u svim starosnim grupama, a posebno se podudara s menopauzom, kada je smanjena proizvodnja androgenih hormona;
okolina: izloženost vjetru, prašini, klimatizaciji, pretjerano suvim ili vlažnim sredinama;
prekomjerna aktivnost na video terminalima;
nepravilna upotreba kontaktnih sočiva;
upotreba sistemskih lijekova (antihistaminici, psihotropni lijekovi, antihipertenzivi, antiholinergici, hormonski lijekovi, kemoterapija) ili lokalnih lijekova (terapije glaukoma, vazokonstriktori);
sistemske patologije: reumatske i kolagene bolesti, visoki krvni tlak, dijabetes melitus, bolesti štitnjače;
lokalne patologije: alergije, disfunkcija meibomske žlijezde, nedovoljno zatvaranje ili pretjerano otvaranje očnih kapaka, pterigijum i druge promjene očne površine.

Znakovi i simptomi suhog oka

Suvo oko u većini slučajeva rezultira osjećajem stranog tijela; drugi simptomi mogu biti peckanje, peckanje, otežano otvaranje očiju ujutro, smetnje vida.

Kod Sjogrenovog sindroma iu slučajevima povezanim sa drugim sistemskim oboljenjima imunog sistema, kao što su reumatoidni artritis i drugi reumatski oblici, može biti povezan osjećaj suvih usta.

Karakteristično, simptomi su naglašeni u prozračenim ili pretjerano suhim okruženjima, pri dugotrajnoj aktivnosti na video terminalima i uz korištenje kontaktnih sočiva.

Pojava upale uzrokuje crvenilo konjunktive; u nekim slučajevima se mogu formirati mala vlakna sluzi.

Postojanost tegoba duže od tri mjeseca ukazuje na sklonost kroničnosti.

Dijagnoza suhog oka

Na dijagnozu suvog oka se sumnja na oftalmološki pregled na osnovu prijavljenih simptoma i posmatranja očne površine ispod prorezne lampe, odnosno nalazu smanjene debljine suznog meniskusa, odnosno prisutnog sloja suza. između ivice kapka i površine očne jabučice.

Zdravstvena potrošnja u Italiji: rastući teret za domaćinstvo

April 11, 2024

Aviary Alert: Između evolucije virusa i ljudskih rizika

April 4, 2024

Dan u žutom protiv endometrioze

Mar 28, 2024

Nada i inovacije u borbi protiv raka gušterače

Mar 27, 2024

Dijagnoza se potvrđuje i razjašnjava određenim testovima:

procjena vremena lomljenja suznog filma, tj. proteka vremena tokom kojeg se na površini rožnjače između jednog i drugog treptaja formiraju suhe površine; ovaj pregled se može obaviti nakon ubacivanja fluorescentne boje i posmatranja izgleda područja koja nisu prekrivena suzama (suhe mrlje) pod plavim svjetlom prorezane lampe; pregled se može obaviti i posebnim oprema koji ne zahtijeva ukapavanje boje;
Schirmerov test: procjenjuje dužinu natopljenog dijela male trake papira umetnute u konjuktivalni forniks, između donjeg kapka i oka, tokom određenog vremenskog perioda, obično 5 minuta;
test osmolarnosti suze: omogućava kvantitativnu procjenu stepena promjene suze;
procjena stanja površine epitela uz pomoć posebnih boja (fluorescein, lissamin).

Kod oblika povezanih s upalom žlijezda kapaka meibomija, poremećaji su najizraženiji ujutro; može se uočiti i napuhavanje izvodnih kanala koji se nalaze na rubu kapaka neposredno iza izbijanja trepavica.

Kada prevlada smanjeno stvaranje suza, s druge strane, suzni meniskus se čini znatno smanjenim i simptomi se karakteristično pogoršavaju tokom dana.

Kako se leči suvo oko

Liječenje suhog oka varira u zavisnosti od stadijuma patologije i obima tegoba.

U blažim oblicima može biti dovoljno izbjeći nepovoljne uvjete okoline i koristiti zamjene za suzu na bazi hijaluronske kiseline, celuloznih polimera ili drugih supstanci kao što je trehaloza, koje treba ukapati u pravilnim intervalima, prije nego što se simptomi ponove.

Kako suho stanje perzistira, pojava patnje i upale epitelnih stanica zahtijeva primjenu protuupalnih sredstava, obično blagog kortizona, koji djeluje uglavnom na površini, ili ciklosporina i supstanci za reepitelizaciju, u kapima, gelu ili masti.

Prisutnost upale žlijezda kapaka (meibomitis), koja je najvažniji uzrok suhog oka zbog prekomjernog isparavanja, zahtijeva specifične tretmane, od jednostavnih vlažnih toplih obloga do primjene uređaja za pulsiranje.

Terapiju mora odrediti oftalmolog, na osnovu karakteristika i intenziteta kliničke slike i periodično je ponovo procjenjivati kako bi se prilagodila evoluciji patologije tokom vremena.

Također je potrebno isključiti sve popratne alergijske oblike ili superponirane infekcije.

Konačno, ispravan dijagnostički okvir je preduslov za personalizovanu i zaista efikasnu terapijsku strategiju.