Fobia społeczna (lęk społeczny): objawy, diagnoza i leczenie

By Krystiana Antonina On Jan 16, 2023

Główną cechą fobii społecznej jest strach przed zachowaniem się w obecności innych w sposób zawstydzający lub upokarzający oraz przed otrzymaniem negatywnej oceny

Fobia społeczna może prowadzić osoby cierpiące do unikania większości sytuacji społecznych z obawy przed „złym” zachowaniem i niewłaściwą oceną.

Fobia społeczna jest powszechnym zaburzeniem wśród populacji

Według niektórych badań odsetek osób, które na nią cierpią, waha się od 3% do 13%.

Również według tych badań wydaje się, że lęk społeczny bardziej charakteryzuje kobiety niż mężczyzn.

Zwykle sytuacje, których najbardziej obawiają się osoby cierpiące na fobię społeczną (lub lęk społeczny), to te, które wiążą się z koniecznością zrobienia czegoś w obecności innych ludzi, na przykład przedstawienia raportu, a nawet samego podpisania, zadzwonienia lub jedzenia; czasami samo wejście do pokoju, w którym już siedzą ludzie, lub rozmowa z przyjacielem może wywołać lęk społeczny.

Charakterystyka fobii społecznej

Osoby cierpiące na fobię społeczną boją się okazywać niepokój i okazywać „oznaki” tego stanu, tj. boją się zaczerwienienia twarzy, drżenia, jąkania się, pocenia się, pulsu lub milczenia bez umiejętność rozmawiania z innymi bez „gotowego” żartu.

Wreszcie, często zdarza się, że ci, którzy doświadczają fobii społecznej, gdy nie znajdują się w sytuacji, której się boją, uznają swój strach za nieuzasadniony iw konsekwencji mają tendencję do obwiniania siebie i wyrzucania sobie, że nie są w stanie robić rzeczy, które robią wszyscy inni.

Fobia społeczna, jeśli nie jest leczona, zwykle pozostaje stabilna i przewlekła i często może powodować inne zaburzenia, takie jak depresja.

Zaburzenie to zwykle zaczyna się w okresie dojrzewania lub wczesnej dorosłości.

Zwykle wyróżnia się dwa rodzaje fobii społecznej:

prosty, gdy dana osoba doświadcza fobii społecznej tylko w jednej lub kilku typach sytuacji (np. nie jest w stanie przemawiać publicznie, ale nie ma problemów w innych sytuacjach społecznych, takich jak wyjście na imprezę lub rozmowa z nieznajomym);
uogólniony, gdy osoba obawia się prawie wszystkich sytuacji społecznych. W cięższych i bardziej rozpowszechnionych postaciach preferowana jest diagnoza osobowości unikającej.

Objawy fobii społecznej

Główną cechą fobii społecznej jest strach przed znajdowaniem się w sytuacjach społecznych lub byciem obserwowanym podczas robienia czegoś, na przykład publicznego przemawiania lub, prościej, rozmawiania z osobą, pisania, jedzenia lub telefonowania.

W sytuacjach społecznych, których się obawiają, osoby z fobią społeczną martwią się, że będą wyglądać na zakłopotane, a przede wszystkim boją się, że inni ocenią je jako niespokojne, słabe, „szalone” lub głupie.

Objawy fobii społecznej obejmują strach przed przemawianiem publicznie z obawy, że nagle zapomni się, co się ma do powiedzenia, lub obawę, że inni zauważą drżenie rąk lub głosu, lub skrajny niepokój podczas rozmowy z innymi z obawy, że wyda się niejasny.

Najczęściej odczuwanymi (związanymi z lękiem) objawami fobii społecznej są: kołatanie serca (79%), drżenie (75%), pocenie się (74%), napięcie mięśni (64%), nudności (63%), suchość w ustach (61%). %), uderzenia gorąca (57%), zaczerwienienie (51%), bóle głowy (46%).

Konsekwencje unikania

Objawy fobii społecznej mogą prowadzić osobę do unikania jedzenia, picia lub pisania w miejscach publicznych z obawy przed zawstydzeniem, że inni mogą zobaczyć, jak trzęsą mu się ręce.

Oczywiście osoby te bardzo starają się unikać takich sytuacji lub, jeśli są do tego zmuszone, znoszą je z bardzo dużym ciężarem dyskomfortu.

Niepokój antycypacyjny

Inną typową cechą tego zaburzenia jest wyraźny lęk społeczny, który poprzedza sytuacje budzące lęk i nazywany jest lękiem antycypacyjnym.

Zatem już przed stawieniem czoła sytuacji towarzyskiej (np. wyjściem na imprezę czy spotkaniem biznesowym) ludzie zaczynają się martwić takim wydarzeniem.

Jak to często bywa w przypadku zaburzeń fobicznych, osoby doświadczające takiego zaburzenia uznają, gdy są daleko od sytuacji, których się obawiają, że ich obawy są tylko całkowicie nieuzasadnione, nadmierne i głupie.

W ten sposób sami obwiniają się za symptomy fobii społecznej i za własne unikające zachowanie.

Fobia społeczna lekarstwem

Podobnie jak w przypadku innych zaburzeń lękowych, psychoterapia poznawczo-behawioralna ogólnie okazała się bardzo skuteczna w leczeniu fobii społecznej.

Czasami pomocne mogą być niektóre leki.

Psychoterapia

Psychoterapia poznawczo-behawioralna koncentruje się na „tu i teraz”, na bezpośrednim leczeniu objawu.

Ma na celu z jednej strony zmianę dysfunkcyjnych myśli, az drugiej zapewnienie osobie lepszych umiejętności i zdolności radzenia sobie z sytuacjami, których się boi.

Dysfunkcjonalne lub irracjonalne przekonania to myśli, które ludzie mają na temat wydarzeń, w które są zaangażowani, a które z kolei wynikają ze sztywnych i nieadaptacyjnych schematów poznawczych.

Takich jak na przykład przekonanie, że okazywanie niepokoju jest oznaką słabości lub przekonanie, że jest się zawsze bacznie obserwowanym przez innych.

Takie myśli pojawiają się, że tak powiem, tylko wtedy, gdy człowiek musi stawić czoła sytuacji społecznej.

Oznacza to, że musi narazić się na ewentualną ocenę innych, wywołując w ten sposób niepokój i wynikające z tego poczucie utraty kontroli.

Terapia fobii społecznej z jednej strony ma na celu modyfikację takich założeń podczas pracy psychoterapeutycznej, z drugiej stara się uczyć umiejętności lepszego radzenia sobie w sytuacjach społecznych.

Umiejętności te zwykle obejmują zarówno techniki (takie jak trening relaksacyjny) radzenia sobie z lękiem, jak i techniki radzenia sobie z interakcją werbalną.

Terapię poznawczo-behawioralną w leczeniu fobii społecznej najlepiej przeprowadzać na indywidualnych sesjach.

Nie umniejsza to faktu, że w miarę możliwości leczenie grupowe ma znaczne zalety, począwszy od oczywistego faktu bycia już w sytuacji społecznej.

Terapia farmakologiczna

Leczenie farmakologiczne fobii społecznej, choć generalnie mało skuteczne, opiera się zasadniczo na dwóch klasach leków: benzodiazepinach i lekach przeciwdepresyjnych.

Podobne posty

Wydatki na opiekę zdrowotną we Włoszech: rosnące obciążenie gospodarstw domowych

Kwiecień 11, 2024

Alert wolierowy: między ewolucją wirusa a ryzykiem dla ludzi

Kwiecień 4, 2024

Dzień na żółto przeciwko endometriozie

Mar 28, 2024

Nadzieja i innowacja w walce z rakiem trzustki

Mar 27, 2024

Samo przepisanie benzodiazepin rzadko jest decydujące.

Jednak w przypadku lęku społecznego zarówno alprazolam, jak i klonazepam okazały się skuteczne.

Mimo to stosowanie tych molekuł musi być zawsze dokładnie oceniane ze względu na uzależniające i nadużycia, które mogą się rozwinąć.

Jak również możliwych trudności (takich jak rozwój lęku „z odbicia”), które mogą powstać, gdy zostaną przerwane.

Wśród trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych zwykle najczęściej stosowaną cząsteczką z tej klasy jest imipramina.

Zastosowanie tych leków w leczeniu fobii społecznej nie wydaje się jednak szczególnie obiecujące.

Spośród selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) w leczeniu lęku społecznego stosowane są: fluwoksamina, fluoksetyna, sertralina i paroksetyna.

W większym lub mniejszym stopniu wszystkie wykazały pewną skuteczność w remisji objawowej, choć należy podkreślić, że wyniki nie zawsze utrzymują się po odstawieniu leku.

Co więcej, cząsteczki te mają mniej skutków ubocznych niż inne klasy leków.