Multipla skleroza, šta je to, simptomi, dijagnoza i liječenje

By Cristiano Antonino On Jan 6, 2023

Multipla skleroza je demijelinizirajuća neurodegenerativna bolest, odnosno bolest sa lezijama u centralnom nervnom sistemu

Kod multiple skleroze dolazi do oštećenja i gubitka mijelina u nekoliko područja (otuda naziv 'multiple') centralnog nervnog sistema

Brojni klinički i eksperimentalni dokazi ukazuju da je osnova MS reakcija imunološkog sistema koja pokreće upalni proces koji zahvaća ograničena područja centralnog nervnog sistema i uzrokuje uništenje mijelina i specijalizovanih ćelija, oligodendrocita, koje ga proizvode.

Ova područja gubitka mijelina (ili 'demijelinizacije'), poznata i kao 'plakovi', mogu biti raštrkana bilo gdje u moždanim hemisferama, sa sklonošću prema optičkim živcima, malom mozgu i spinalna kabel.

Osnovni MS je stoga proces demijelinizacije koji dovodi do oštećenja ili gubitka mijelina i stvaranja lezija (plakova) koje mogu evoluirati iz početne upalne faze u kroničnu fazu, u kojoj poprimaju karakteristike slične ožiljcima, otuda i naziv 'skleroza'.

U svijetu postoji otprilike 2.5-3 miliona ljudi sa MS-om, od kojih 600,000 u Evropi i preko 118,000 u Italiji.

Distribucija bolesti nije ujednačena: češća je u područjima udaljenim od ekvatora sa umjerenom klimom, posebno u sjevernoj Evropi, Sjedinjenim Državama, Novom Zelandu i Južnoj Australiji.

MS može početi u bilo kojoj životnoj dobi, ali se najčešće dijagnosticira u dobi između 20 i 40 godina i kod žena, koje obolijevaju u dvostruko većem broju muškaraca.

Multipla skleroza je po učestalosti druga najčešća neurološka bolest kod mladih odraslih osoba i prva kronična upalna bolest

Uzroci bolesti su još djelimično nepoznati, međutim naučni dokazi ukazuju da bolest potiče od kombinacije okolišnih i genetskih faktora.

MS klasifikacija

Klinički izolirani sindrom (CIS)
Relapsno-remitentna multipla skleroza (RRMS)
Sekundarno progresivna multipla skleroza (SM-SP)
Primarna progresivna multipla skleroza (MS-PP)
Radiološki izolirani sindrom (RIS)

Osobe sa multiplom sklerozom imaju različite simptome na osnovu različite moguće lokalizacije lezija u centralnom nervnom sistemu

Većina simptoma uzrokovanih MS može se uspješno riješiti i liječiti kroz specifične farmakološke i nefarmakološke terapije (rehabilitacija).

U svijetu je pogođeno oko 2.5-3 miliona ljudi, od kojih 600,000 u Evropi i preko 118,000 u Italiji.

NAJČEŠĆI SIMPTOMI su: umor, poremećaji osjetljivosti, poremećaji vida, bol, seksualni poremećaji, spastičnost, poremećaji mjehura, crijevni poremećaji, kognitivni poremećaji, depresija, poremećaji koordinacije (ataksija, tremor), poremećaji govora (dizartrija), paroksizmalni poremećaji.

RANJE ČEŠĆI SIMPTOMI se javljaju rjeđe od uobičajenih simptoma i to su: poremećaji gutanja, glavobolja, gubitak sluha, epilepsija, respiratorni problemi.

Zdravstvena potrošnja u Italiji: rastući teret za domaćinstvo

April 11, 2024

Aviary Alert: Između evolucije virusa i ljudskih rizika

April 4, 2024

Dan u žutom protiv endometrioze

Mar 28, 2024

Nada i inovacije u borbi protiv raka gušterače

Mar 27, 2024

Dijagnoza multiple skleroze

Dijagnozu postavlja ljekar na osnovu ovih osnovnih elemenata:

Simptomi
Neurološki pregled
Instrumentalne pretrage (MRI mozga+rachis totalno bez i sa mdc)
Izvučeni potencijali
Lumbalna punkcija
Krvni testovi

terapija

TERAPIJA NAPADA (POUSSIS) – Kortikosteroidi

DUGOTRAJNE TERAPIJE-DMT, tretmani koji modifikuju bolest, sprečavaju recidive ili odlažu progresiju bolesti (npr. INTERFERON)

SIMPTOMATSKE TERAPIJE-Terapije koje suzbijaju simptome (anksioznost, nesanica, depresija, umor, neuropatski bol, erektilna disfunkcija, poremećaji mokrenja, spastičnost, posturalni tremor, itd.).